Europese Commissie wil staalindustrie beter beschermen tegen mondiale overcapaciteit

De Europese Commissie heeft een voorstel gepresenteerd om de Europese staalindustrie te beschermen tegen oneerlijke gevolgen van wereldwijde overcapaciteit. Het plan, onderdeel van het EU Steel and Metal Action Plan, moet de sector meer stabiliteit bieden en tegelijk open handel waarborgen.

De voorgestelde maatregel beperkt het tariefvrije importvolume tot 18,3 miljoen ton per jaar, bijna de helft minder dan in 2024. Bovendien verdubbelt de Commissie de invoerrechten buiten de quota naar vijftig procent, en komt er een ‘Melt and Pour’-eis om te voorkomen dat staal via omwegen de EU-markt bereikt.

‘Een sterke, koolstofarme staalindustrie is essentieel voor het concurrentievermogen, de economische veiligheid en de strategische autonomie van de Europese Unie,’ aldus Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. ‘De wereldwijde overcapaciteit schaadt onze industrie. We moeten nu handelen. Ik roep de Raad en het Parlement op snel door te pakken.’

Vervanging bestaande beschermingsmaatregel

Het voorstel komt in de plaats van de huidige safeguard measure die in juni 2026 afloopt. Daarmee reageert de Commissie op oproepen van werknemers, industrie en lidstaten om de sector structureel te beschermen en banen veilig te stellen.

De Europese staalindustrie verkeert al jaren onder druk. Wereldwijd is er vijf keer meer productiecapaciteit dan de EU jaarlijks verbruikt, en veel derde landen sluiten hun markten af of beperken export. Tegelijk kampt de Europese sector met hoge energie- en productiekosten en een dalende binnenlandse vraag. Sinds 2007 ging ongeveer 65 miljoen ton aan capaciteit verloren en verdwenen tussen de negenduizend en honderdduizend banen. In 2024 noteerde de sector recordverliezen.

‘Een industriële toekomst voor Europa is onmogelijk zonder een sterke en veerkrachtige staalindustrie,’ zegt uitvoerend vicevoorzitter Stéphane Séjourné. ‘Door onze markt te beschermen tegen oneerlijke concurrentie, leggen we de basis voor een soeverein, koolstofarm Europees staal. Dit voorstel is de eerste stap om ons concurrentievermogen te herstellen.’

WTO-conform en internationaal overleg

Volgens de Commissie voldoet het voorstel volledig aan de WTO-regels. Zodra de Raad een mandaat afgeeft, start de EU overleg met handelspartners over specifieke quota per land. Noorwegen, IJsland en Liechtenstein vallen vanwege hun deelname aan de interne markt buiten de tariefmaatregelen. Voor Oekraïne wordt gekeken naar een uitzonderingspositie vanwege de oorlogssituatie, zonder de werking van de regeling te ondermijnen.

Eurocommissaris Maroš Šefčovič benadrukt dat de maatregel past binnen de bredere inzet voor eerlijke wereldhandel: ‘EU-handel draait om eerlijke, op regels gebaseerde concurrentie. Deze maatregel helpt onze staalindustrie eerlijk te concurreren in een markt met groeiende overcapaciteit.’

Volgende stappen

Het voorstel wordt nu behandeld volgens de gewone wetgevingsprocedure. Raad en Europees Parlement moeten het definitieve besluit gezamenlijk goedkeuren. Zodra de maatregel is aangenomen, vervangt deze de huidige staalbescherming in 2026.

Met dit plan wil de Commissie tijdig zorgen voor een ononderbroken bescherming van de Europese staalindustrie, een sector die werk biedt aan driehonderdduizend mensen en indirect nog eens 2,5 miljoen banen ondersteunt.