Nieuwste techniek om stroomgebruik veilig te stellen

VONK staat inmiddels 86 jaar aan de top qua innovatie en bedenkt oplossingen in stroomconversie, elektriciteit, instrumentatie, besturing en automatisering voor ondernemers. Neya is het nieuwste product uit de VONK-collectie gericht op waterstof.

In een breed scala van industrieën voor grote namen als Shell en defensie bedenkt VONK energieoplossingen: hernieuwbare energie, nucleair, zowel conventioneel en olie en gas, (petro)chemie, productiebedrijven en voor defensiesystemen, zoals aansturingen voor radars. Nieuw is de ontwikkeling van een voeding die secuur binnen strenge toleranties een elektrolyse voor waterstof kan voeden en zelfs bij uranium in de verrijking gebruikt wordt.

Hybride voor iedereen

Hybride energiesystemen spelen een steeds grotere rol in de industrie. Steeds vaker komt het voor dat aansluiten op het net met zonnepanelen tegengehouden wordt door de energiebedrijven of er zijn lange wachtlijsten voor extra stroomafname uit het net. VONK weet vaak de oplossing en maakt een systeem dat de omgeving niet ontregelt. Shell werkt bijvoorbeeld op zee met grote systemen van VONK op offshore platforms. Een aggregaat is niet meer nodig want er wordt gewerkt met uitstootvrije energie. Met machines die onder strenge regels gebouwd en gecontroleerd worden.

Inmiddels zijn de eerste systemen gebouwd voor aannemers die elektrisch willen bouwen met minder uitstoot. ‘Een eiland dat overdag, als de machines werken, oplaadt’, vertelt Patrick Bekel, commercieel directeur VONK. ‘Met zonnepanelen maar zo nodig kan het ook intelligent bijladen van het stroomnet. ’s Nachts laden de bouwmachines om de volgende dag weer gebruikt te kunnen worden.’ Ook ideaal voor de ambachtslieden op locatie waar bijvoorbeeld nog geen stroom is, zodat handgereedschappen opgeladen kunnen worden of zelfs een tijdelijk eigen stroomnet op locatie. Daarnaast is dit systeem ook toepasbaar voor voertuigen in een logistiek centrum, onafhankelijk van het stroomnet.

Geen netcongestie

Zonne-energie die opgeslagen wordt en gebruikt kan worden zodra het nodig is, compleet standalone eigen voorziening van stroom. Daarop zijn varianten mogelijk die de omgeving niet storen en die nog eens stroom binnenhalen van het net, natuurlijk op het moment dat stroom goedkoop is. Overdag werk je op energie dat door licht opgewekt wordt en zodra het donker wordt heb je de energie die overdag te veel geproduceerd is in een eigen accusysteem. Deze werkwijze ontlast zelfs het openbare stroomnet.

De basis van deze mogelijkheden is de HPS, een unieke Hybrid Power Management System. ‘Bij VONK zijn we voortdurend bezig met het ontwikkelen en verbeteren van onze duurzame energieoplossingen’, zegt Bekel. ‘We hebben onlangs ons plug-and-play HPS geüpgraded, waardoor het nog compacter, efficiënter en kosteneffectiever is geworden. De kern van de HPS 2.0 is een slim energiebeheersysteem, dat de optimale balans vindt tussen groene stroomopwekking (zon, wind, golfslag), back-upopwekking, energieopslag en energiebelasting.’

‘Continue vernieuwing is de drijfveer van VONK’, vertelt Bekel. ‘We zijn groot geworden door radiografiesystemen voor Schoonebeek, de bakermat van de Nederlandse olie- en gasindustrie. Maar Shell wilde meer en dat zijn we gaan ontwikkelen. Automatiseringssystemen, voor bijvoorbeeld pompen en afsluiters, aan en uit te zetten op afstand.’ Zij zijn met Shell meegegaan de wereld over en gegroeid. VONK is een midden- en klein bedrijf van 20 miljoen omzet met 85 medewerkers en ziet steeds meer een verandering van olie en gas naar zonne-energie en wind.

‘De olie- en gasbranche is nu zelf aan het vergroenen en oogst hun producten zo veel mogelijk groen, vooral door zelf met apparatuur op zonne-energie te werken.’ Vergroening van systemen in de woestijn die bijvoorbeeld volledig op zonne-energie draaien bij oliewinning en de energie opslaan zodat ’s nachts doorgewerkt kan worden met de opgeslagen energie. Daarnaast is er een aparte productlijn, Neya, om energie nauwkeurig om te zetten in gelijkstroom voor elektrolyses die waterstof uit stroom en water maken. ‘Inmiddels staat in Duitsland een 140 MW DC-converter voor kernfusieonderzoeksfaciliteit en in Finland staan vier NEYA Power Supply kasten aan de 20 MW-elektrolyses voor de eerste groene waterstofproductie-installatie.’

Nauwelijks verlies

De NEYA Power Supply kasten zijn 97 tot 98 procent effectief en hebben nauwelijks verlies. ‘De 2 tot 3 procent verlies wordt omgezet in warmte waardoor bijvoorbeeld weer een stad van warm water voorzien kan worden’, voegt Bekel toe. ‘Ofwel het verlies is weer rendement voor verwarming.’ Door de nauwkeurigheid en incalculeren van omgevingsfactoren worden externe en interne verstoringen gladgestreken door de apparatuur. De basis voor NEYA werd gelegd bij een project voor kernfusieonderzoek in Duitsland voor het Max Planck instituut. Hier wordt door een magnetisch veld plasma op twee miljoen graden zwevende gehouden. Hiervoor is een 140MW DC converter gebouwd met bouwstenen die ook voor de NEYA waterstof converter gebruikt worden.

‘Om netcongestie tegen te gaan, koppelen we zonnepanelen aan opslagsystemen met een slim controlesysteem die bijvoorbeeld opslaat als de energie goedkoop is en teruglevert aan het net als de prijs hoog is. Daarnaast kan je ook denken aan een automatische noodstroomvoorziening door de batterijen en de zonnepanelen. Valt het net uit, dan is er niets aan de hand, je kan direct door produceren. Ze leveren voor bedrijven verschillende energieopslagsystemen die energie kunnen opslaan.

Veel mogelijk

Gekoppeld aan het stroomnet kan het overdag met veel zon zelfs zo zijn dat je in de avond wordt betaald voor doorleveren van je opgeslagen stroom aan de energiemaatschappij. Het systeem kan overdag als er een overschot is zelfs automatisch de batterijen laden van het net. ‘‘Dat en de zonne-energie geeft je ’s avonds stroom voor je productie of als je meer energie hebt dan jezelf nodig hebt kan je ook terug leveren aan het net. Natuurlijk als de prijs hoger is.’ Ofwel bijna altijd als de consument ’s avonds thuiskomt en stroom gaat gebruiken. Echter zoals we allemaal weten is de opbrengst van zonnepanelen in de winter wel lager.

‘We leveren systemen vanaf 100 kilowattuur. Dat is voldoende voor mkb-bedrijven. Uiteraard gebruik je met een machinepark meer energie. In Nederland is het gemiddelde stroomverbruik per dag voor een huishouden circa 7,4 kW. Met een elektrische auto ligt dat snel 5 kW hoger. 100 kWh is goed voor het kantoor van de meeste mkb-bedrijven, in de winter moet je mogelijk het net erbij gebruiken. Er is veel mogelijk en netcongestie is niet nodig als er op de juiste manier apparatuur is aangesloten. Eigenlijk kunnen alle problemen die kunnen ontstaan opgelost worden. Het juiste gebruik van groene hybride energie is een win-winsituatie voor iedereen.’

Auteur: Evert Bruinekool