Dit zijn de grootste uitdagingen van productiebedrijven

De uitdagingen in de maakindustrie liegen er niet om. Uit het MKB Barometer onderzoek, een onafhankelijk onderzoek van Exact naar de zakelijke uitdagingen van mkb’ers, blijkt dat de maakindustrie er op het gebied van personeelstekort met kop en schouders bovenuit steekt. 52 procent heeft grote moeite met het werven van technisch personeel. Ook vormen de hoge energie- en grondstofkosten voor de meerderheid (62%) een grote uitdaging. In dit artikel gaat Niels Analbers, expert ERP bij Exact, in op deze uitdagingen en deelt hij concrete tips om hiermee om te gaan.

Mkb-breed kent de productiesector het hoogste personeelstekort. ‘Personeelstekort is al een hele tijd een groot probleem binnen de maakindustrie, maar ook dit jaar zien we dat het vinden en behouden van personeel nog steeds de nummer één zakelijke uitdaging is’, aldus Niels Analbers. Specifiek het werven van technisch personeel is erg lastig voor productiebedrijven. ‘Een serieuze zorg’, benadrukt Analbers, ‘want minder personeel leidt tot lagere productie, met mogelijk ontevreden klanten en omzetverlies tot gevolg.’

Hoge kosten

Naast personeelstekort heeft meer dan de helft van de maakindustrie nog steeds last van de hoge energie- en grondstofkosten. ‘Als de prijzen van energie en andere grondstoffen stijgen, nemen de productiekosten direct toe voor bedrijven die deze materialen gebruiken om te produceren. Dit leidt ertoe dat maar liefst 57 procent van de mkb-productiebedrijven zich genoodzaakt voelt om prijzen te verhogen, terwijl 52 procent ziet dat dit direct invloed heeft op de marges’, aldus Analbers.

Planning productiemiddelen

Maar liefst tachtig procent van de productiebedrijven geeft aan het plannen van productiemiddelen, zoals machines en medewerkers, uitdagend te vinden. ‘Inefficiënte planning van machines en medewerkers, vaak door personeelstekorten, heeft directe gevolgen voor de productiviteit, kosten, levertijden, kwaliteit en klanttevredenheid’, stelt Analbers. Verder ervaren mkb-productiebedrijven inefficiënties in retourverwerking, order- en voorraadbeheer en de productie.

Praktische tips voor een efficiënter productieproces

‘Met alle uitdagingen die spelen, is efficiënter werken geen bijzaak, maar noodzaak’, benadrukt Analbers. Het aanhoudende personeelstekort en de stijgende kosten dwingen organisaties om actie te ondernemen. Efficiëntere productieprocessen kunnen dan al op korte termijn winst opleveren. Maar hoe pak je dit aan? 

1.   Begin met het samenbrengen van je processen in één geïntegreerd systeemEen cruciale stap in dit proces is volgens Analbers de integratie van bedrijfsprocessen in een ERP-systeem. ‘Facturen, orders en de productie beheer je hiermee vanuit één centrale plek, waardoor losse systemen overbodig zijn en acties direct inzichtelijk worden. Bovendien kun je een ERP naadloos integreren met bestaande systemen dankzij moderne API-koppelingen.’

2.   Verminder fouten en bespaar tijd  voor medewerkers door digitale stuklijstenWerken met stuklijsten op papier of Excel vergroot het risico op menselijke fouten, zoals verkeerde tellingen en verlies van documentatie. ‘In een ERP-systeem werk je met digitale stuklijsten. Je legt hiermee alle productinformatie vast op één centrale plek, van bewerkingen en uren tot materialen en halffabricaten. Verandert er iets? Dan werk je de stuklijsten digitaal bij. Zo werk je sneller en voorkom je fouten. En minder fouten leiden uiteindelijk tot minder kosten’, aldus Analbers.

3.   Verbeter de communicatie tussen kantoor en productievloer met digitale werkordersAnalbers: ‘Met digitale werkorders zien medewerkers op de werkvloer op een telefoon of tablet wat er moet gebeuren. Een taak afgerond? Dan leggen ze dit direct vast in de app. De productiemedewerker registreert hiermee informatie bij de bron en de productiemanager heeft direct inzicht in uitvoering en tijdsbesteding van alle opdrachten. Dit voorkomt fouten, vertragingen en onnodige telefoontjes.’

4.   Krijg beter grip op je kosten door kostprijscalculatie ‘Een gedetailleerde kostprijsanalyse kan inefficiënties en onnodige kosten in je productie aan het licht brengen. Door deze te elimineren of verminderen verbeter je direct je winstmarge’, aldus Analbers. ‘Met een ERP-systeem zie je meteen de actuele kosten van je materialen, personeel en overhead. Zo kun je nauwkeuriger je kostprijs berekenen.’

5.   Ga voor een optimale voorraad met Material Requirements PlanningAls productiebedrijf streef je altijd naar de juiste voorraad op het juiste moment. Teveel voorraad leidt al snel tot hogere kosten, verspilling van opslagruimte en langere levertijden. Bij te weinig kun je misgrijpen waardoor je productiedeadline in gevaar komt. ‘Een MRP (Material Requirements Planning) assisteert bij het doorrekenen van stuklijsten en het optimaal plannen van je voorraad’, zegt Analbers. ‘Met een goede MRP weet je precies wat en wanneer je moet bestellen en wat je kunt verwachten, wat resulteert in een efficiëntere productie.’

6.   Voorkom onderhoudkosten door te werken in de cloud. ‘Een cloudgebaseerd ERP-systeem is essentieel bij de selectie van een ERP-systeem. Het verlaagt kosten door het vermijden van dure hardware en onderhoud, biedt geavanceerde beveiliging voor je gegevens, en is zeer schaalbaar, waardoor je functionaliteiten kunt aanpassen naarmate je bedrijf groeit. Zo blijft je systeem altijd up-to-date en toekomstbestendig.’

Kortom, het is een complexe tijd voor de maakindustrie en het ziet ernaar uit dat dat voorlopig zo blijft. ‘Zeker gezien de geopolitieke verschuivingen die richting meer lokale productie binnen de EU bewegen. In deze tijden kan investeren in efficiëntie van processen helpen, bijvoorbeeld door middel van een ERP-systeem. Je verzet meer werk met minder mensen, bespaart tijd en kosten op processen die deels de hoge kosten compenseren en kan marges verbeteren.’

MKB Barometer

Met het MKB Barometer onderzoek houdt Exact vinger aan de pols bij het midden- en kleinbedrijf. De MKB Barometer is een onafhankelijk onderzoek naar zakelijke uitdagingen van mkb’ers in Nederland en wordt jaarlijks uitgevoerd. Deze negende editie heeft plaatsgevonden in het eerste kwartaal van 2025. Het onderzoek richt zich op bedrijfseigenaren en leidinggevenden van Nederlandse mkb-ondernemingen in de productiesector, met een bedrijfsgrootte tussen 2 en 250 FTE.

www.exact.com/nl/mkb-barometer

Exact

Of je nu een klein bedrijf runt of een grote onderneming, met Exact voor Productie heb je één centraal ERP-systeem voor je orders, productie en boekhouding. En als je groeit? Dan groeien wij met je mee.

www.exact.nl/productie