Staalimporten dempen prijsstijgingen

De Europese Commissie verlengde vorige maand, met goedkeuring van de regeringen van de lidstaten, de importbeperkende maatregelen (Safeguards). Dit betekent dat er per begin juli weer bepaalde vastgelegde maximale hoeveelheden (quota’s) per naar de EU exporterend land onbelast geleverd mochten worden. Die wetenschap was een van de redenen waarom de koopgraagte van veel staalhandelaren, service centers en verbruikers in juni behoorlijk afnam. Dat blijkt uit Het Staaljournaal van Noviostaal van 12 juli 2021.

Andere redenen waren ten eerste het feit, dat veel afnemers in verband met de fors uitgelopen levertijden van de diverse staalproducenten zich voor een langere periode ingedekt hadden.

Ten tweede dat voorraden bij diezelfde afnemers redelijk opgelopen waren.

Ten derde omdat men rekening hield met een dalende omzet vanwege de vakantieperiodes in juli en augustus.

Ten vierde omdat toch ook een aantal inkopers speculeerden en nog speculeren op lagere prijzen.

Daarnaast is een aantal verbruikers beperkt geworden in hun aankoopmogelijkheden vanwege de kredietlimieten, die verzekeraars maximaal bereid zijn te geven en die natuurlijk door de sterk gestegen prijzen gedurende de laatste twaalf maanden al snel bereikt werden.

De in juni en juli binnenkomende staalimporten werden bovendien ook nog eens aangeboden met behoorlijk scherpe prijzen, die zelfs met de 25 procent importheffing meegerekend, lager dan het huidige niveau op de interne EU-markt zijn, waardoor er veel belangstelling voor ontstond.

Dempend effect

Ondanks de oplopende prijsverschillen tussen import- en Europees geproduceerd materiaal besloot ArcelorMittal eind juni toch weer de basisprijzen te verhogen. Warmgewalste coils worden nu aangeboden met een basisprijs van 1200 euro per ton, ofwel een stijging van dertig euro. Desondanks durft Noviostaal te stellen, dat de importhoeveelheden en -prijzen een dempend effect hebben gehad op de algemene prijsontwikkeling in de Europese thuismarkt.

Met name India was de grote exporteur van warmgewalste rollen staal naar Europa. De van de heffing vrijgestelde importquote van warmgewalste rollen voor dit land bedroeg 167.000 ton, maar in werkelijkheid werd begin juli in diverse Europese havens maar liefst 330.000 ton ingeklaard. Het leidde tot een situatie waardoor de heersende grote schaarste aan materiaal enigszins verbeterde en daarnaast zich in de markt voorzichtig de gedachte ontwikkelde, dat er wellicht zelfs een periode met dalende prijzen begroet zou kunnen worden.

Die opvatting werd nog eens versterkt, doordat op de Aziatische markten prijzen voor warmgewalste coils een neerwaartse trend vertoonden. Inderdaad noteerde Noviostaal in China in ongeveer drie weken tijd een daling van zo’n veertig dollar per ton en in Vietnam zelfs zeventig dollar per ton. Toch laten die dalingen zich wel verklaren. Onder andere zijn de ertsprijzen licht gedaald. Buiten dat vindt er in China in opdracht van de nationale regering een onderzoek plaats naar de buitensporige prijsstijgingen voor courante staalproducten, die onder druk van dat lopend onderzoek daalden.

Rusland heeft een grote hoeveelheid goedkoop materiaal in Vietnam verkocht, wat druk zette op de binnenlandse prijzen aldaar en als gevolg waarvan ook het prijsniveau van het vanuit elders geïmporteerde materiaal neerwaarts werd mee gezogen. Insiders denken echter, dat met name door de aangekondigde productiebeperkingen in China, staalprijzen weer zullen gaan aantrekken. De officiële informatie is dat China vanwege milieuredenen ernaar streeft de totale staalproductie van 2021 niet groter te laten zijn dan die van het vorig jaar. In de eerste vijf maanden van 2021 echter is de totale productie gestegen met ongeveer zes procent in vergelijking met die periode in 2020 en dus zal China er een tandje bij moeten zetten om het gestelde doel te halen. Lukt dit dan zou dat logischerwijs leiden tot minder verkrijgbaar gewalst staal.

Voor de exportdeal, die een Russische fabriek met Vietnam gemaakt heeft, geldt een andere verklaring. In verband met de actuele binnenlandse schaarste aan staalproducten heeft de Russische regering onlangs besloten om de uitvoer ervan te gaan beperken en daarom een exportbelasting van vijftien procent aangekondigd, die per 1 augustus aanstaande zou moeten ingaan. Veel fabrieken proberen nog voor de invoering van deze heffing extra omzetten te genereren. Mogelijk om dezelfde reden heeft een kleinere Russische fabriek onlangs nog een beperkt tonnage tegen extreem lage prijzen in Zuid-Europa aangeboden. Overigens voor zover Noviostaal bekend zonder succes.

Is er dan eindelijk zicht op een situatie waar minder schaarste zal zijn en waarbij eventueel zelfs prijzen dan zullen dalen? Het blijft altijd lastig zoiets te voorspellen, want staalprijzen als grondstof zijn erg gevoelig voor ontwikkelingen van allerlei aard, zoals economische stimuleringsmaatregelen, politieke besluiten en ook pandemieën als Covid-19. Zo heeft volgens ingewijden bijvoorbeeld de coronapandemie een rol gespeeld bij de sterk gegroeide exporthoeveelheid van warmgewalste coils vanuit India. De binnenlandse omzet in India ging door de Covid19-uitbraak onderuit en dus zochten de fabrieken alternatieve afzetmarkten, waarbij het relatief hoge prijsniveau in de EU natuurlijk een aantrekkelijke optie werd.

De vraag is echter hoe lang dat nog zal duren, want de EU-Commissie lijkt voornemens een anti-dumping onderzoek te willen instellen naar de fors toegenomen import vanuit India en de daarbij afgesproken prijzen. En al klinkt een importhoeveelheid van die eerdergenoemde 330.000 ton als veel en is het in vergelijking met het totale verbruik in de EU behoorlijk gering, toch kan het effect van die lage prijzen enorm zijn. De Europese Commissie heeft onlangs ook importheffingen opgelegd voor onder andere warmgewalste en koudgewalste rollen staal uit Brazilië (€ 53,40 tot € 63,0 per ton), Iran (€ 57,00 per ton), Oekraïne (€ 57,00 per ton) en Rusland (€ 17,60 tot € 96,5 per ton). Voor warmgewalste coils uit Turkije is een heffing vastgesteld  van drie tot zeven procent. De bedragen en percentages zijn per producent verschillend.

Toenemende schaarste?

Al die import-belemmerende maatregelen kunnen ertoe leiden dat binnen afzienbare tijd de schaarste onder meer aan warmgewalste coils weer zal gaan toenemen. Immers de grotere Europese fabrieken zeggen goede orderportefeuilles te hebben en geven levertijden af van eind 2021 tot zelfs begin 2022. Met dat gegeven zijn de fabrieken niet snel bereid tot prijsconcessies. Daarbij komt nog dat meerdere producenten om uiteenlopende redenen minder volumes dan gewoonlijk zullen gaan produceren. In de vorige editie van Het Staaljournaal berichtte Noviostaal al over de tijdelijke sluiting van de grootste hoogoven van ThyssenKrupp gedurende zes tot acht weken. Een andere Duitse fabriek heeft in het vierde kwartaal minder capaciteit vrij om te produceren. Een fabriek in de Benelux zegt méér afroepen van de automobiel- en transportsector dan verwacht te hebben ontvangen, maar waar ze wel prioriteit aan geeft, en technische problemen te hebben gehad die tot productiebeperkingen hebben geleid. Een andere producent in de lage landen heeft begin dit jaar een renovatie doorgevoerd, waardoor men in het eerste kwartaal nauwelijks heeft kunnen draaien. De fabriek kampt nog steeds met productieproblemen, als gevolg waarvan men slechts laagwaardige kwaliteiten kan fabriceren en dan nog eens beperkt tot bepaalde diktes.

De Hongaarse regering overweegt haar enige staalproducent een exportverbod op te leggen om daarmee te proberen de binnenlandse materiaal schaarste terug te dringen. Die fabriek verkeert al langer in financiële problemen met als gevolg, dat de omzet op zich toch al achter bleef. De Zuid-Italiaanse fabriek waarin ArcelorMittal participeert zegt wel de productie te willen verhogen, maar onlangs is ook bekend gemaakt dat de arbeidstijdverkorting met nog eens drie maanden verlengd zal worden. Daardoor lijkt het plan om de productie te gaan verhogen maar beperkt te gaan slagen.

Daarbij lijkt in het algemeen, dat fabrieken, wellicht als gevolg van eerdergenoemde oorzaken, zeer selectief zijn bij het aanbieden van materiaal. De meeste volgen de filosofie waarbij traditionele klanten de voorkeur krijgen. Voor nieuwe relaties komen slechts kleine hoeveelheden beschikbaar en bovendien ook nog met langere levertijden dan voor de reguliere afnemers. Daarnaast voeren diverse staalmakers per afzetregio een verschillend beleid. Een producent in Noordwest-Europa bijvoorbeeld biedt voor afnemers in haar regio een levertermijn aan van december, terwijl diezelfde fabriek in Zuid-Europa levering al in oktober-november aanbiedt.

Basisprijzen in Europa lopen inmiddels ook ver uiteen. Voor warmgewalste rollen ten noorden van de Alpen wordt gerekend met 1150 tot circa 1180 euro per ton, terwijl in Zuid-Europa prijzen genoemd worden tussen 1070 tot 1120 euro, afhankelijk van de hoeveelheid en aanbieder.

De hele situatie overziende denkt Noviostaal dat de komende maanden staalprijzen weinig fluctuaties zullen laten zien, maar de beschikbaarheid is bepalend. Dus mocht na de vakantiemaanden de schaarste weer toenemen dan zullen nieuwe prijsstijgingen niet uit te sluiten zijn.

Liberty Steel Group (1)/Herstructurering: België-Luxemburg-Italië- Roemenië

In tegenstelling tot wat vorige maand bericht en verwacht werd heeft de Liberty Steel Group (LSG) kennelijk toch besloten de walserijen in Luik (BE) en Dudelange (LU) niet te verkopen. In plaats daarvan is men over gegaan naar het binnen één onderneming samenbrengen van de staalproductie in Galati (RO), de eerder genoemde walslijnen in Luik en Dudelange, alsmede de coil-verwerkingslijn  in La Magone (IT). De bedoeling is de gehele staalproductie en de verdere veredelingslijnen minder afhankelijk te laten zijn van ArcelorMittal.

Deze laatste was de belangrijkste leverancier van het basismateriaal voor de lijnen in België, Luxemburg en Italië. Door de financiële problemen waarin de LSG verzeild raakte stokte ook de aanvoer van voormateriaal, zoals warmgewalste en koudgewalste coils, naar de drie eerdergenoemde verwerkingsstraten. Door de herstructurering van deze ondernemingen hoopt de LSG een stabielere stroom van voormateriaal te hebben opgezet en bovendien de positie van de fabriek in Galati als ruwstaalfabriek en coil-producent in Midden- en Zuid-Europa te hebben versterkt. Deze actie van de LSG heeft overigens de regering van Luxemburg verbaasd, zo niet geïrriteerd. Enerzijds was men bezig financiële steun te gaan organiseren voor het bedrijf in Dudelange en daarnaast is het nationale investeringsbedrijf SNCI in onderhandeling met een aantal potentiële kopers om de Luxemburgse walserij over te nemen. Dat LSG een tweede scenario voor de vestiging in Dudelange blijkt te hebben is voor de Luxemburgse regering een totale verrassing.

Liberty Steel Group (2)/ Herstructurering: Frankrijk

Liberty Steel wil vanwege de financiële problemen haar Franse fabrieken Ascoval en Hayange af stoten, waarvoor onlangs onder andere ArcelorMittal belangstelling toonde. Begin deze maand werd bekend gemaakt dat het Duitse Saarstahl de meest serieuze kandidaat voor de overname is geworden.
De mogelijke overname krijgt de goedkeuring van de Franse overheid, die zich zorgen maakte over het behoud van de werkgelegenheid bij deze fabrieken en zich eerder ook al bereid toonde hiervoor financiële steun te verlenen. Ascoval produceert onder andere zwaar continu gegoten rondstaal, wat onder meer in de fabriek te Hayange verder verwerkt wordt tot railprofiel.

Liberty Steel Group (3)/ Herstructurering: Verenigd Koninkrijk

De eerdergenoemde financiële moeilijkheden hebben de LSG ook doen besluiten in het kader van de herstructurering zich meer op haar kernactiviteiten te richten. In dat plan is men ook voornemens in het Verenigd Koninkrijk kopers te vinden voor haar dochterondernemingen UK Aerospace en de special alloy steel company in Stockbridge. Met de opbrengst voortvloeiend uit de verkoop van deze bedrijven wil de LSG de bouw van een elektro-oven (EAF) in haar fabriek te Rotherham financieren.

Tata Steel Europe

Eind juni werd de splitsing van Tata Steel Europe in een Nederlandse en Britse vestiging afgerond. De Tata Group maakt bekend dat deze opdeling geleid heeft tot de oprichting van Tata Steel UK (TSUK) en Tata Steel Netherlands (TSN). Beide bedrijven gaan afzonderlijk rechtstreeks rapporteren aan de moedermaatschappij Tata Steel Limited (India).

Naar verwachting zou de opsplitsing niet leiden tot een groot verlies van arbeidsplaatsen bij TSN, wellicht alleen in het senior management. Zowel het Nederlandse als het Britse bedrijf is in gesprek met de nationale regeringen over financiële hulp bij de transitie naar een staalproductiewijze met een beperkte CO2-uitstoot. In januari ketste de overname van de staalfabriek in IJmuiden door het Zweedse SSAB af. Hoe de toekomst van Tata Steel Netherlands er na deze opsplitsing uit gaat zien is op dit moment niet te zeggen. Feit is dat de moedermaatschappij enige jaren geleden al besloten heeft Europa te zullen verlaten, daarmee dus haar dochterondernemingen te willen afstoten.

Overleg VS & EU over “Section 232”

De beleidsmakers van de VS en de Europese Unie hebben besloten in overleg te gaan inzake de wederzijdse importheffing op staal en aluminium. Het overleg zal, naar met name Amerikaanse betrokkenen menen, niet gaan leiden tot wederzijds complete afschaffing van de importheffingen. De woordvoerder van het Amerikaanse SMA (de “Steel Manufacturers Association”) verwoordde het met deze zin: ‘Men kan niet verwachten dat Amerika de importheffingen volledig zal wegnemen, terwijl de EU ze onlangs juist met drie jaar verlengd heeft. Maar we hopen middels dit overleg wel binnen afzienbare termijn in een meer werkbare situatie te komen.’ De Amerikaanse staalindustrie bij monde van de voorzitter van de AISI (het “American Iron and Steel Institute”) zegt echter, dat President Biden weliswaar bereid is tot overleg met de EU, maar dat er geen toezeggingen gedaan zijn dat de heffingen per einde van dit jaar verdwenen zullen zijn.

Productie Duitse auto-industrie

Het Duitse VDA (de vereniging van Duitse autoproducenten) heeft de prognose voor de automobielproductie 2021 voor de tweede keer dit jaar neerwaarts bijgesteld. De verwachting is dat er in 2021 3,6 miljoen auto’s zullen worden geproduceerd. Dit betekent een daling ten opzichte van de eerdere prognose van 400.000 stuks. Eind vorig jaar verwachtte men voor 2021 nog een productieaantal van 4,2 miljoen. Het nieuwe aantal van 3,6 miljoen auto’s betekent een groei van slechts drie procent vergeleken met 2020. De stagnatie in de productie wordt geweten aan het tekort aan halfgeleiders.

ThyssenKrupp & Green steel transformatie

Om de transitie naar de productie van C02-neutraal staal te kunnen realiseren heeft het Duitse concern een investering te plegen van acht miljard euro. Het streven is naar een beperking van CO2-uitstoot van dertig procent in 2030 om uiteindelijk op termijn geheel C02-neutraal staal te gaan produceren. Voor de reductie van dertig procent alleen al heeft het concern twee miljard euro nodig. Zonder overheidssteun kan de staalfabriek deze productieverandering niet realiseren. De Duitse regering heeft zich bereid getoond in overleg te gaan met het concern over de financiering van deze transitie.

Noviostaal geeft per 12 juli 2021 de volgende indicatie voor de circa fabrieks-staalprijzen voor coils en kwartoplaat in euro per ton:

• Warmgewalste coils: 1130 – 1185
• Koudgewalste coils: 1280 – 1320
• Sendzimir verz. coils: 1310 – 1350
• Kwartoplaat: 1040 – 1090

Deze maand stijgen de prijzen minder sterk. De stijging loopt van 10 euro per ton voor Kwartoplaat naar 50 euro per ton voor Koudgewalste coils en 60 euro per ton voor Sendzimir verzinkte coils. De prijs voor Warmgewalste coils daalde met 10 euro per ton, ten opzichte van de staalprijzen in juni 2020.

Noviostaal