Netcongestie steeds groter probleem

De wachtrij voor bedrijven die een nieuwe of verzwaarde stroomaansluiting willen, blijft groeien. In een half jaar tijd nam het aantal aanvragen toe met vijftien procent, tot veertienduizend verzoeken. In totaal staan 23.000 verzoeken (afname én invoeding) in de rij, blijkt uit een brief van minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) aan de Tweede Kamer.

Vanaf 1 januari komen ook bedrijven met een kleinverbruikersaansluiting in de wachtrij. De minister benadrukt dat netcapaciteit schaars blijft en dat fundamentele keuzes nodig zijn om sneller aan te sluiten en het net beter te benutten. ‘Gemakkelijke oplossingen zijn er niet meer’, schrijft Hermans.

Impact op economie en transitie

De aanhoudende netcongestie raakt elektrificatie, woningbouw, mobiliteit en de economie. Bedrijven lopen vast bij uitbreiding of verduurzaming van processen, terwijl toeleveranciers van stroom eveneens wachten op ruimte op het net. Het kabinet werkt langs drie lijnen: sneller bouwen, beter benutten en slimmer inzicht. Tegelijkertijd lopen wachttijden op, mede doordat flexafspraken in de praktijk moeizaam tot stand komen tussen netbeheerders en bedrijven.

Beter benutten hapert

Nieuwe contractvormen voor flexibel transport moeten pieken dempen en dalen vullen, maar de uitrol blijft achter. Volgens de minister kost het bedrijven en netbeheerders veel tijd om werkbare afspraken te maken. Een tijdelijke verlichting kan komen van bestaande gasgestookte centrales, die op piekmomenten extra stroom leveren zodat het net niet overbelast raakt. Daarmee ontstaat regionaal wat ruimte voor nieuwe aansluitingen, maar het blijft een noodmaatregel die niet past binnen de duurzame koers.

Daarnaast onderzoekt het kabinet of het gecontroleerd zwaarder belasten van het net verantwoord kan: eerste resultaten worden in november verwacht, een totaalrapport begin 2026. Het kabinet wil verder dat óók partijen zonder acuut capaciteitsprobleem worden verleid om flexibiliteit in te brengen, zodat ruimte ontstaat voor bedrijven die nu wachten.

Ondernemersorganisaties: reken met realistische groei

VNO-NCW en MKB-Nederland pleiten ervoor dat netbeheerders in congestieonderzoeken realistische groei-aannames gebruiken voor elektriciteitsverbruik. Volgens de organisaties kan de wachtrij daarmee worden verkort en kunnen direct meer bedrijven worden aangesloten. Ze steunen de inzet om het bestaande net maximaal te benutten zolang structurele uitbreiding tijd vergt.