Automatiseren zonder voorkennis

Wie verantwoordelijk is voor het automatiseren van een productieproces, hoeft geen robotica-expert te zijn. Maar zonder technische achtergrond ligt vertraging of een verkeerde investering al snel op de loer. Volgens Qviro, een platform dat kopers en leveranciers van automatiseringsoplossingen samenbrengt, kan een gebrek aan kennis leiden tot verkeerde offertes, te dure systemen en onrealistische verwachtingen.

Een veelgemaakte fout bij eerste automatiseringsprojecten is volgens Qviro het benaderen van een robotfabrikant met de verwachting dat zij een kant-en-klare oplossing leveren. Deze bedrijven leveren echter alleen componenten, zoals robotarmen. Voor een volledige installatie zijn er ook software, veiligheidsvoorzieningen, integratie met andere machines en eventueel maatwerk nodig. Daarvoor is een systeemintegrator nodig – een partij die niet altijd eenvoudig te vinden is als je het speelveld niet kent.

Te dure oplossingen

Wie niet goed weet wat hij vraagt, krijgt niet altijd wat hij nodig heeft. ‘We hebben kopers gezien die offertes ontvingen die bijna veertig procent duurder waren dan nodig was, puur omdat ze hun toepassing niet duidelijk konden formuleren’, vertelt Sofiyan Isaac van Qviro. Leveranciers stellen in dat geval vaak volledig maatwerk voor, terwijl een standaardoplossing volstaat.

Daarnaast is het lastig offertes goed te vergelijken als je niet weet waar je op moet letten. Begrippen als ‘cycle time’, ‘safety zones’ en ‘I/O-configuratie’ zeggen weinig zonder achtergrondkennis. Daardoor is het risico groot dat je akkoord gaat met voorwaarden of prijzen die niet in je voordeel zijn.

Ook binnen het eigen team kan gebrek aan structuur voor problemen zorgen. Als projectverantwoordelijkheden verschuiven of de hoofdcontactpersoon halverwege verandert, stokt de communicatie met leveranciers. Dat leidt tot vertraging en onduidelijkheid – iets wat bij automatiseringstrajecten kostbaar kan uitpakken.

Slimmer inkopen

Om deze valkuilen te vermijden, adviseert Qviro om vroeg in het traject een onafhankelijke technisch adviseur te betrekken. Die kent het aanbod, weet welke leveranciers passen bij een specifieke toepassing (zoals palletiseren of 3D-printen), en voorkomt dat er tijd wordt verspild aan partijen die alleen hardware leveren.

Een adviseur helpt ook bij het beoordelen van offertes, het herkennen van ontbrekende onderdelen en het inschatten van leveringsrisico’s. Dat geeft projectteams de kans om goed geïnformeerde keuzes te maken – ook zonder technische achtergrond.

Let op de kleine lettertjes

Bij het afsluiten van contracten is alertheid geboden. Wat houdt de garantie precies in, en vanaf welk moment gaat die in? Bij refurbished robotarmen is het belangrijk te controleren of ze onder dezelfde garantievoorwaarden vallen als nieuwe modellen. Een goede leverancier levert zonder moeite een testrapport van de aangeboden robot.

Ook transport- en reiskosten zijn een aandachtspunt. Een zeevracht kost gemiddeld 5.000 euro, luchttransport is vaak het dubbele. Wordt de installatie op locatie uitgevoerd, dan komen daar reiskosten voor het team nog bij.

Nieuw of refurbished?

Een refurbished robotarm is sneller leverbaar en goedkoper. Zeker als er een deadline nadert – zoals een vaste installatiedatum of een nieuw opleidingsjaar – is dat een aantrekkelijke optie. Nieuwe robots bieden daarentegen de zekerheid van een volledige garantie en de nieuwste technologie. De keuze hangt af van budget, risicobereidheid en planningsdruk.

Samenspel van kennis

Automatisering vraagt om meer dan alleen technische onderdelen – het vraagt om kennis, overzicht en communicatie. Wie dat intern niet kan organiseren, doet er goed aan ondersteuning van buitenaf te zoeken. Zo worden vertragingen, te hoge kosten of technische missers voorkomen.

‘De meeste kopers hebben geen achtergrond in robotica, en dat is volkomen normaal’, aldus Isaac. ‘Maar de inzet is hoog. Vertragingen, vage specificaties en verrassingen in de kosten kunnen het hele project onder druk zetten. De juiste begeleiding maakt dan het verschil.’