Nevi PMI: Mei brengt geen herstel voor Nederlandse industrie

De Nederlandse productiesector bleef in mei kampen met een zwakke vraag. Hierdoor daalde de verkoop opnieuw, wat producenten ertoe bracht hun personeelsbestand en inkoopactiviteiten verder terug te schroeven. Tegelijkertijd leidde de lagere vraag tot minder kostendruk en kortere levertijden. Positief was dat het productievolume gestaag bleef toenemen en dat veel fabrikanten voor de komende twaalf maanden uitgaan van groei.

De Nevi PMI® – een samengestelde indicator op basis van onder meer nieuwe orders, productie, werkgelegenheid, levertijden en voorraden – daalde in mei licht: van 49.2 in april naar 49.0. Daarmee verslechterden de bedrijfsomstandigheden iets verder, al blijft het tempo van achteruitgang beperkt. Van de vijf componenten van de index leverde alleen het productievolume een positieve bijdrage.

Orders en werkgelegenheid onder druk

Het aantal nieuwe orders daalde opnieuw, voor de tiende keer in de afgelopen elf maanden. Volgens respondenten blijven klanten in het huidige economische klimaat voorzichtig met het plaatsen van nieuwe bestellingen. De daling bleef wel beperkt en was vergelijkbaar met april. Ook de buitenlandse vraag liet een lichte teruggang zien.

Toch voerden Nederlandse producenten hun productie in mei verder op. Nieuwe projecten en het wegwerken van achterstanden lagen hieraan ten grondslag. Vooral in de consumptiegoederen- en investeringsgoederenindustrie werd meer geproduceerd.

Omdat het aantal nieuwe orders achterbleef bij de productie, konden bedrijven hun orderachterstanden verder verminderen. Deze afname was opnieuw bescheiden en vergelijkbaar met april. De al langdurige daling van het onvoltooide werk – die inmiddels ruim twee jaar voortduurt – leidde ertoe dat bedrijven hun personeelsbestand verder verkleinden. Het tempo hiervan lag hoog: de grootste afname sinds december 2023. Reorganisaties en kostenbesparingen speelden hierbij een rol.

Inkoopbeleid en voorraden omlaag

Ook op inkoopgebied bleven bedrijven voorzichtig. Voor de twaalfde maand op rij werd er minder materiaal ingekocht, met als oorzaak de tegenvallende verkoop. De afname van de inkoop bleef fors, al iets minder sterk dan in april. Tegelijkertijd werden voorraden verder teruggebracht, omdat bedrijven lagere voorraadniveaus prefereerden. De daling van de materiaalvoorraden was aanzienlijk, al wel de kleinste sinds augustus vorig jaar.

De lagere vraag naar materialen zorgde voor verlichting in de toeleverketen. Gemiddelde levertijden verbeterden licht ten opzichte van april – de eerste verbetering in twaalf maanden. Dit contrasteert met de gebruikelijke trend van langere levertijden.

Kostendruk en prijsbeleid

De kostendruk nam in mei verder af. Voor de derde maand op rij daalde de inkoopprijsinflatie, die nu het laagste niveau van 2025 tot nu toe bereikte. Volgens respondenten werd de resterende inflatie vooral veroorzaakt door loonkosten, energie, grondstoffen en voedingsmiddelen.

Ook bij de verkoopprijzen bleef terughoudendheid zichtbaar. De verkoopprijsinflatie bereikte in mei het laagste niveau van dit jaar. Desondanks verwachten Nederlandse producenten voor de komende twaalf maanden een toename van hun productie. Dit optimisme, gevoed door de verwachte instroom van nieuwe klanten en orders, was iets sterker dan in april, al blijft het historisch gezien gematigd.

Redactioneel commentaar van Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie bij ABN AMRO: ‘De afname van het aantal nieuwe orders valt nog mee, gegeven de grote onzekerheid. Hoewel de VS de tarieven hebben verlaagd, moeten Amerikaanse importeurs nog altijd forse invoerheffingen betalen, ook op de meeste producten van de Nederlandse industrie. Daarnaast bestaat het risico dat de heffingen binnenkort weer omhoog gaan. De handelsspanningen tussen de VS en Europa zouden kunnen afnemen na de NAVO-top die eind juni in Den Haag plaatsvindt. De Europese NAVO-lidstaten zullen naar verwachting toezeggingen doen over extra bestedingen aan defensie, geld dat mogelijk deels aan Amerikaanse wapensystemen zal worden uitgegeven. Dat zou het door president Trump gehekelde handelsoverschot van de EU met de VS kunnen verkleinen.’