Europese staalmarkt in vakantiemodus

De verkoop van gewalst staal is in de loop van juli en de eerste helft van augustus behoorlijk gedaald. De verklaring hiervan ligt bij een aantal oorzaken. In willekeurige volgorde somt Noviostaal ze op in Het Staaljournaal van 17 augustus. 2021

Zo zijn levertijden van de staalproducenten behoorlijk uitgelopen. Diverse fabrieken spreken over levertijden van december dit jaar of zelfs januari 2022. Dat heeft ertoe geleid, dat veel afnemers voorgesorteerd hebben op deze extreem lange levertijden. Om zeker te zijn van tijdige materiaalverzorging hebben veel verbruikers zich lang ingedekt, waardoor zij zich voorlopig op de staalmarkt nauwelijks of niet zullen laten zien.

Een andere verklaring is dat de automobielmakers hevig te lijden hebben van het enorme tekort aan halfgeleiders, waardoor ze gedwongen zijn de productieaantallen te matigen. Zo legde Volvo onlangs een lijn in Zweden voor enkele dagen stil, stopt Nissan bij haar fabriek in de VS de productie zelfs gedurende twee weken tot eind augustus en is de productie in Turkije in juli bijna gehalveerd. Het gebrek aan halfgeleiders wordt veroorzaakt door een brand in de grootste semi-conductorfabriek in Japan. Naar verluidt zal het tekort wel kunnen aanhouden tot medio 2022. Een grote toeleverancier van de autobranche, Bosch, heeft in Duitsland een nieuwe productielijn hiervoor gebouwd, maar die zal pas vanaf september kunnen gaan leveren.

Als gevolg van de productiestagneringen bij de diverse autofabrieken is ook het verbruik van staal in deze sector gedaald. Eurofer (de Europese federatie van staalproducenten) heeft mede op grond hiervan de verwachting van de groei in het staalverbruik voor dit jaar onlangs verlaagd van 11,7 naar 11,2 procent, wat overeenkomt met een afname van circa 650.000 ton. De wateroverlast in de omgeving van Dortmund en Hagen (DE) heeft geleid tot een tijdelijke afname van het staalverbruik als gevolg van het onbruikbaar worden van de spoorlijnen. Inmiddels komt het railvervoer wel weer op gang, zij het zeer beperkt.

Verder heeft de prijsdaling van warmgewalste en koudgewalste rollen staal in China tot onzekerheid bij de West-Europese inkopers geleid, die, als ze al niet op vakantie waren, zich blijken terughoudend te hebben opgesteld bij het sluiten van nieuwe inkoopopdrachten.

Meest belangrijke oorzaak echter lijkt de enorme toevloed van importmateriaal, die de Europese havens de laatste weken heeft bereikt. Vorige maand schreef Noviostaal al over de grote hoeveelheid tonnages die vanuit India ingevoerd werden. Inmiddels hoort zij ook berichten dat naar verwachting meer materiaal uit onder andere Rusland, Turkije, Korea en Japan richting Europa zal komen, dat al onderweg is of gearriveerd is, maar dat nog ingeklaard moet worden. Naar verluidt is een deel van die hoeveelheid bestemd om pas na 30 september door de douanecontrole te gaan, waardoor het onder de quota’s van het vierde kwartaal zal vallen. De verklaring van die hevig gegroeide hoeveelheid is doordat met name de vraag naar staal in de Oost-Aziatische markten ingezakt is vanwege de toegenomen corona-epidemie en de jaarlijkse moessonperiode. De fabrieken uit de eerdergenoemde landen zoeken daarom alternatieve afzetmarkten en daarbij is Europa natuurlijk interessant in verband met de hoge staalprijzen.

Het lijkt erop dat met name India nogal erg actief is met de verkoop van rollen staal in Turkije en wellicht ook in de EU actiever zal gaan worden. Er circuleren echter ook berichten dat de EU-commissie met argusogen naar de extreem lage prijzen zou kijken, die door de Indiase fabrieken worden aangeboden, in vergelijking met het Europese niveau. Het laatste wat de EU zal willen is dat de prijzen van gewalste staalproducten onderuitgaan, want dan zou het voor de Europese fabrieken erg moeilijk gaan worden om de transitie naar een meer milieuvriendelijkere wijze van staalproductie gefinancierd te krijgen. De meeste staalmakers hebben al een beroep gedaan op overheidssubsidie en lagere prijzen zouden dat beroep op ondersteuning alleen nog maar groter kunnen maken.

Zo investeert ArcelorMittal één miljard euro in de transitie naar milieuvriendelijker staalproductie in haar fabriek in Gijón (Spanje) en heeft daarvoor een overeenkomst gesloten met de Spaanse regering, die de helft van dat bedrag voor haar rekening zal nemen. Voor een soortgelijke investering in Canada, ter waarde van bijna 1,4 miljard euro krijgt het concern van de nationale overheid een subsidie van 300 miljoen euro en verwacht het ook een subsidie van de provincie Ontario.

Voor de eerdergenoemde exporterende landen is het erg lastig staal naar de Verenigde Staten uit te voeren vanwege de door voormalige President Trump ingevoerde importheffingen.
De staalprijzen in de VS zijn echter voor niet-Amerikaanse producenten wel heel aantrekkelijk te noemen. Alleen al in de afgelopen dertig dagen zijn de prijzen daar al gemiddeld met honderd dollar per ton gestegen. Zo wordt momenteel voor koudgewalste en Sendzimir verzinkte rollen per ton 2150 – 2200 dollar (1775 – 1820 euro) betaald. In maart 2020 was dat nog 640 dollar (545 euro).

In november wordt een uitkomst verwacht van het overleg tussen de EU en de VS over matiging of wellicht gehele afschaffing van de wederzijdse importheffingen. Daarmee zou er dan voor de Europese fabrieken een nog betere afzetmarkt in Amerika gaan ontstaan, zeker ook met het oog op de naar verwachting toenemende behoefte aan staal vanwege het onlangs door de regering Biden vastgestelde gigantische investeringsprogramma. Als die uitkomst inderdaad leidt tot wijziging van de importrestricties ten faveure van Europa zitten de staalfabrieken in een heel comfortabele situatie. De staalprijzen in Amerika zijn dan immers veel aantrekkelijker dan in Europa en met de heersende krapte zouden de staalmakers wel eens verleid kunnen worden de prijzen in de EU maar weer te gaan verhogen.

Voor de volledigheid en goede orde: het zijn slechts speculaties, die Noviostaal opvangt, maar het kan een scenario zijn. In de huidige marktsituatie is het erg lastig te voorspellen wat de komende maanden staat te gebeuren. Blijven de prijzen stabiel, gaan ze onder druk van de importen dalen of zouden ze weer kunnen stijgen onder meer vanwege eerdergenoemde mogelijke ontwikkelingen?
Een factor zal zeker een rol spelen en dat is of China daadwerkelijk de productie van ruwstaal zal gaan beperken en daarmee ook de omvang van haar staalexport. Dat was het voornemen, zoals eerder dit jaar door de nationale regering bekend werd gemaakt, maar intussen gaan er ook geluiden rond dat economische belangen toch weer een reden kunnen zijn om met die voorgenomen beperkingen wat soepeler om te gaan.

Hoe dan ook, in juli heeft China volgens de opgave van het Chinese CBS (NBS) “slechts” 87 miljoen ton ruwstaal geproduceerd, wat een daling betekent van ruim 7,5 procent ten opzichte van juni 2021 en bijna 8,5 procent vergeleken met juli 2020.

Noviostaal ziet deze maand dat de prijzen in NW-Europa stabiel blijven of slechts minimaal zakken, zeg maar: wat afbrokkelen. Vooral de materialen die in de havens in de landen om de Middellandse Zee binnenkomen hebben de schaarste aan materiaal wat doen verminderen en daarmee een drukkend effect gehad op het prijsniveau. Maar daar moet wel bij aangetekend worden dat die grotere importen plaats vonden net voordat de vakanties aldaar losbarstten. De meningen van diverse contacten van Noviostaal in de staalwereld lopen uiteen.

Sommige menen dat de staalprijzen voorlopig stabiel zullen blijven of wellicht een kleine dip zullen gaan krijgen, bijvoorbeeld omdat er meer productiecapaciteit gebruikt gaat worden. Bijkomende argumenten zouden de daling van de ijzerertsprijzen en die van de schrootprijzen zijn. Anderen echter denken juist dat in de loop van dit jaar, wanneer de corona-epidemie onder controle zal zijn, de economie nog meer gaat opleven, waarmee de staalbehoefte zal gaan toenemen en waardoor wellicht hogere prijzen te verwachten zijn.

Zodra de vakantieperioden in de zuidelijke Europese landen, zoals Frankrik en Italië, achter de rug zijn, zal meer duidelijkheid komen over hoe de markt zich in het najaar zal gaan ontwikkelen.

China: milieu en staalproductie

Van de wereldwijde CO2-uitstoot neemt China bijna dertig procent voor haar rekening. Echter slechts enkele dagen nadat het alarmerende IPCC-klimaatrapport gepubliceerd was, werden door de Chinese overheid investeringsplannen bekend gemaakt waarmee zo’n 150 miljoen ton CO2-uitstoot zal zijn gemoeid. In het onlangs ontvouwde plan wordt weliswaar het voornemen genoemd om bestaande verouderde hoogovens te gaan sluiten, maar zijn ook investeringen opgenomen voor het bouwen van 43 kolencentrales en achttien hoogovens.

De Chinese regering zegt het IPCC-rapport te respecteren, maar gaat desondanks de plannen niet aanpassen. Wel streeft het ernaar om de broeikasuitstoot op termijn te gaan reduceren, waarbij de piek bereikt moet zijn in 2030 of eerder. In 2060 hoopt men klimaatneutraal te zijn. Daarbij moet worden opgemerkt, dat China dertig procent van de wereldwijde uitstoot van CO2 voor haar rekening neemt. In de eerste helft van 2021 werd in China in totaal 563 miljoen ton staal geproduceerd, wat een stijging betekent van bijna twaalf procent ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Met de 563 miljoen ton is China verantwoordelijk voor 56 procent van de totale staalproductie wereldwijd. De nationale overheid heeft eerder dit jaar bericht de totale staalproductie van 2021 niet hoger te laten zijn dan die in geheel 2020. In dat jaar werd totaal ruim 1001 miljoen ton gefabriceerd. Met die hoeveelheid had China toen een aandeel van 53,7 procent van het wereldtotaal.

Onderzoek naar import uit China en Rusland

De Europese Commissie (EC) is begonnen met een nieuw onderzoek naar aanleiding van het vervallen van de huidige antidumpingmaatregel (AD) tegen CRC uit China en Rusland om vast te stellen of de beëindiging van de maatregel zal leiden tot herhaling van dumping en schade voor de Europese staalindustrie. Het nieuwe onderzoek is op 3 augustus begonnen naar aanleiding van een verzoek dat Eurofer op 3 mei 2021 indiende. In 2016 werden China en Rusland antidumpingheffingen opgelegd van respectievelijk 19,7-22,1 procent en 18,7-36,1 procent, afhankelijk van de desbetreffende producent. Eurofer heeft voldoende aangetoond dat, indien de heffingen zouden vervallen, het huidige niveau van invoer van het onderzochte product uit de betrokken landen naar de Unie waarschijnlijk fors zal gaan toenemen.

Staalinvoer fors gestegen

Ondanks de strengere importheffingen is de invoer van gewalste platte en lange staalproducten in de EU in de eerste helft van 2021, gedreven door een sterke vraag en een beperkt binnenlands aanbod, fors gestegen. De landen die het meeste naar de EU exporteerden waren Turkije, India, Rusland, Oekraïne en Zuid-Korea. Volgens informatie van Eurostat werd in de periode januari t/m juni ruim 17 miljoen ton staal ingevoerd, dat is 4,6 miljoen ton meer dan in 2020 en 2,6 miljoen ton meer dan in 2019. De totale waarde van het ingevoerde staal bedroeg meer dan veertien miljard euro, een stijging van 54 procent ten opzichte van 2020. De geïmporteerde hoeveelheid platte producten, rollen en kwartoplaten, bedroeg elf miljoen ton (+34%).

Liberty Steel Group: herstructurering Frankrijk  

Liberty Steel wilde vanwege de financiële problemen haar Franse fabrieken Ascoval en Hayange afstoten, waarvoor onlangs onder andere ArcelorMittal belangstelling toonde. Begin deze maand werd bekend gemaakt dat de deal met het Duitse Saarstahl is rondgekomen.

Tata Steel Europe

Het voornemen om de Europese vestigingen van Tata Steel te gaan verkopen blijft ongewijzigd, maakte de Indiase directie onlangs bekend. De fabrieken in Nederland (IJmuiden) en in het Verenigd Koninkrijk blijven dus in de verkoop staan, maar het Tata-concern zal geen grote haast maken om deze productie-eenheden van de hand te doen. Een beslissing, die waarschijnlijk genomen is vanwege de goede financiële resultaten die deze fabrieken momenteel bereiken veroorzaakt door de sterk gestegen staalprijzen in de EU en het VK.

Wereldwijde staalproductie stevent af op record

Volgens analisten van de Duitse Commerzbank kan de wereldwijde staalproductie in 2021 een nieuw record bereiken, dankzij een herstel nadat vanwege de pandemie vorig jaar de productie buiten China was teruggedrongen. De sterke groei van de staalproductie in de eerste helft van het jaar in China – een stijging met 11,8 procent j-o-j tot 563 miljoen ton – en elders heeft de opleving van de markt gestimuleerd, nadat tientallen hoogovens in Europa, Brazilië, de VS en Japan, die een jaar geleden stilgelegd werden opnieuw in gebruik werden genomen. Staalproducenten hebben de herstart vanaf de tweede helft van 2020 versneld om in te spelen op de vraag naar staal en te profiteren van de recordhoge prijzen. ‘Als het tempo van de staalproductie niet vertraagt, kan voor het eerst in één jaar wereldwijd meer dan twee miljard ton staal worden geproduceerd’, aldus de Commerzbank.

ThyssenKrupp

Het Duitse staal- en machineconcern ThyssenKrupp heeft gestimuleerd door hogere prijzen en een toegenomen vraag besloten het afstoten van haar staaltak uit te stellen tot begin of medio 2021, zo bericht het tijdschrift Industry Europe.

Noviostaal geeft per 17 augustus 2021 de volgende indicatie voor de circa fabrieks-staalprijzen voor coils en kwartoplaat in euro per ton:

• Warmgewalste coils: 1125 – 1180
• Koudgewalste coils: 1280 – 1310
• Sendzimir verz. coils: 1310 – 1330
• Kwartoplaat: 1030 – 1070

Deze maand stegen de prijzen niet langer, er waren zelfs prijsdalingen. De daling loopt van 5 euro per ton voor Warmgewalste coils naar 10 euro per ton voor Kwartoplaat. De prijzen voor Koudgewalste coils en Sendzimir verzinkte coils bleven hetzelfde als de staalprijzen in juli 2020.