Europa zet in op 3D-printen te midden van economische tegenwind

De Europese industrie bevindt zich op een kruispunt. Terwijl de productie en export van werktuigmachines al twee jaar op rij afnemen, doet sectororganisatie Cecimo een krachtige oproep om additive manufacturing (AM) strategisch te omarmen. Met een gezamenlijk manifest willen tien nationale brancheverenigingen, samen goed voor ruim 700 AM-bedrijven, de weg vrijmaken voor een sterkere, onafhankelijkere en duurzamere industrie.

De economische cijfers over 2024 spreken boekdelen: de productie van Europese werktuigmachines daalde met ongeveer 7,5 procent ten opzichte van 2023. Ook de consumptie kromp, met een terugval van 17,2 procent. Export en import namen af met respectievelijk 5,3 en 16,3 procent. Cecimo wijst in haar junivergadering op geopolitieke spanningen, afzwakkende wereldwijde groei en toenemende handelsonzekerheid als oorzaken voor de aanhoudende malaise.

De vooruitzichten voor 2025 zijn niet rooskleuriger. Cecimo rekent op opnieuw 7,5 procent minder productie. Het mondiale verbruik van werktuigmachines groeit naar verwachting met 4,9 procent, maar in Europa zal de consumptie met nog eens 1,1 procent dalen. Volgens voorzitter François Duval is de situatie zorgwekkend: ‘Zonder krachtig beleid loopt Europa het risico zijn technologische voorsprong te verliezen, met alle gevolgen voor toeleveringsketens en strategische autonomie.’

AM als antwoord op strategische uitdagingen

Tegen deze achtergrond presenteert Cecimo het ‘Manifesto for a Competitive European Additive Manufacturing Sector’. Additive manufacturing wordt hierin gepositioneerd als sleuteltechnologie voor duurzame, digitale en veerkrachtige industriële ontwikkeling. De technologie stelt bedrijven in staat om lichtere en complexere onderdelen te produceren met minder materiaalverlies. Ook biedt AM mogelijkheden voor lokale productie, snelle beschikbaarheid van reserveonderdelen en toepassing van nieuwe materialen zoals biocompatibele kunststoffen en supersterke legeringen.

AM past naadloos in de bredere digitale transformatie van de industrie en ondersteunt de Europese ambities op het gebied van de groene transitie, reshoring en strategische autonomie. Toch staan grootschalige toepassing en integratie nog voor flinke obstakels: een gebrek aan technisch personeel, beperkte kennis bij beslissers, en technologische uitdagingen zoals post-processing en kwaliteitsborging.

Oproep tot Europese samenwerking

Het manifest roept op tot een integrale Europese AM-strategie, met een publiek-private samenwerking als fundament. Doel is de opbouw van een AM-ecosysteem dat niet alleen innovatie stimuleert, maar ook het mkb toegang biedt tot kennis, technologie en financiering. Daarnaast pleit Cecimo voor de oprichting van een pan-Europese entiteit die als centraal aanspreekpunt kan dienen op het gebied van beleid, standaardisatie en onderzoek.

Het belang van een gecoördineerde aanpak wordt onderstreept door eerdere investeringen via Europese R&D-programma’s. Door bestaande kennis en initiatieven beter te benutten, kan Europa volgens de betrokken partijen sneller vooruitgang boeken en doublures vermijden. Ook wordt gepleit voor het opnemen van AM in noodinfrastructuren, zodat de technologie kan bijdragen aan een snelle productie van essentiële onderdelen tijdens crises.

De tijd dringt, stelt het manifest, want andere regio’s investeren doelgericht in hun industriële technologieën. Om concurrerend te blijven, moet Europa zijn industriële kern versterken en AM speelt daarin een sleutelrol.