Defensiemarkt verschuift: meer vraag naar Europese productie

De vraag naar defensieproducten die binnen de Europese Unie worden geproduceerd neemt snel toe. Overheden en inkopers stellen strengere eisen aan herkomst en traceerbaarheid. Daarmee komt de oorsprongsverklaring centraal te staan als bewijsstuk bij aanbestedingen.

Tijdens de NAVO-top in Den Haag in juni 2025 spraken de 32 lidstaten af om voortaan minimaal vijf procent van hun bruto binnenlands product te besteden aan defensie. Deze zogenoemde The Hague Pledge betekent een forse verhoging ten opzichte van de eerdere twee procent-norm en moet zorgen voor extra investeringen in strategische voorraden, infrastructuur en Europese productiecapaciteit.

Parallel daaraan presenteerde de Europese Commissie een maatregelenpakket om defensie-investeringen binnen de EU te versnellen. Aanbestedingsprocedures worden vereenvoudigd en producenten krijgen meer zekerheid bij investeringen in Europese productiefaciliteiten. ‘De maatregelen zijn bedoeld om het niveau van paraatheid te bereiken dat nodig is om zich voor te bereiden op een conflict met een hoge intensiteit en een dergelijk conflict af te schrikken’, aldus de Europese Commissie.

Strategische autonomie en traceerbaarheid

De gezamenlijke koerswijziging van NAVO en EU moet leiden tot meer strategische autonomie van de Europese defensie-industrie. Dat betekent kortere ketens, minder afhankelijkheid van leveranciers buiten de EU en hogere leveringszekerheid in crisissituaties.

Dat de oorsprongsverklaring voor inkopers een cruciaal document is geworden, merkt ook Jamie de Boer, chief commercial officer van ISMT. ‘Het geeft niet alleen zekerheid over waar een product vandaan komt, maar ook vertrouwen dat productieprocessen voldoen aan Europese kwaliteits- en veiligheidsnormen. Juist in een tijd waarin traceerbaarheid en leveringszekerheid cruciaal zijn, maakt dat het verschil’, zegt De Boer.

Van slaapmat tot ballistisch vest

De gevolgen zijn zichtbaar bij uiteenlopende leveranciers. Zo produceert ISMT in Nederland slaapmatten voor militair gebruik die bestand zijn tegen temperaturen van min veertig tot plus zeventig graden, lichtgewicht zijn en volledig traceerbaar door middel van lasergravering. Omdat de matten binnen de EU worden gemaakt, levert ISMT ze met een oorsprongsverklaring.

Naast slaapmatten levert het bedrijf ook onderdelen voor rugtassen, ballistische vesten, knie- en elleboogbeschermers en beschermende inlays voor transportmiddelen. Daarmee speelt ISMT in op de bredere vraag van Europese defensieorganisaties naar lokaal geproduceerde en betrouwbare uitrusting. ‘We merken dat inkopers steeds vaker expliciet vragen naar bewijs dat producten in de EU zijn vervaardigd’, aldus De Boer. ‘Dat geeft Europese producenten een sterke positie, zeker nu aanbestedingen meer nadruk leggen op herkomst en duurzaamheid.’

Groeiende markt

De combinatie van de verhoogde NAVO-norm en de stimuleringsmaatregelen van de Europese Commissie creëert een gunstig klimaat voor Europese producenten. De komende jaren wordt een stevige groei verwacht van bedrijven die hun productiecapaciteit uitbreiden of terughalen naar de EU.

Voor defensie-inkopers en overheden is de oorsprongsverklaring daarbij hét bewijsstuk dat toegang tot aanbestedingen bepaalt. Daarmee krijgt het document een centrale plaats in de verdere versterking van de Europese defensiemarkt.