Chaos door schorsing bij keuring binnenvaartschepen

Op 26 oktober is de accreditatie van het Nederlands Bureau Keuringen Binnenvaart (NBKB) door de Raad voor Accreditatie (RvA) geschorst. Naast scheepseigenaren heeft dit heeft direct gevolgen voor de nieuwbouwscheepswerven en ook de reparatiewerven.

Maar ook voor al de varende schepen in binnenvaart zoals vrachtschepen, chartervaart en werkschepen is er een probleem. Zonder certificaat mag je niet varen. NBKB doet 62 procent van de keuringen, 7.940 schepen in de markt, zowel reguliere certificering als bij nieuwbouw en reparatie. Dit zijn circa 1.500 certificaten per jaar.

Schorsing voor keuren

‘Het NBKB heeft in de zes maanden schorsing eenmalig de kans om aan te tonen dat de non-conformiteit worden opgelost bij de Raad voor Accreditatie (RvA)’, stelt Minister Harbers. ‘Anders kan de aanstelling worden ingetrokken door Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).’ Het NBKB heeft de afgelopen vijf maanden meermaals de kans gehad om de non-conformiteit op te lossen en dat is niet gebeurd volgens de RvA. ILT wijst de keuringsbedrijven aan nadat zij in hun opdracht door de RvA gecertificeerd zijn onder EN ISO/IEC 17020:2012.

De keuze voor de schorsing is gemaakt vanwege het belang voor de markt. Bij aantonen dat de problemen opgelost zijn kan het NBKB direct het ontstane gat weer opvullen. De andere keuringsinstanties voor de markt zijn: Register Holland met een marktaandeel van 18 procent en Bureau Scheepvaart Certificering, 7 procent en daarnaast drie klasse bureaus DNV, Lloyd’s Register en Bureau Veritas, zij bedienen samen 13  procent van de markt. ‘Capaciteit om veel keuringen over te nemen is er bij de andere bureaus niet’, zegt ILT dan ook. 

Zoeken naar oplossingen

‘Schippers waarvan het schip nog in onderzoek was bij NBKB of dit aankomende maanden wilden regelen, worden aangeraden zich te melden bij andere keuringsinstanties,’ adviseert ILT. Die zullen zich maximaal inspannen om extra keuringen uit te voeren. De ILT gaat hierover met de keuringsinstanties in gesprek. 

ILT kijkt of certificaten in bijzondere gevallen voor een periode van zes maanden verlengd kunnen worden. Daarnaast mag het NBKB voor de lopende dossiers waarvan de keuring al is uitgevoerd, nog certificaten uitgeven. Om de veiligheid te garanderen gebeurt dat onder regie van de ILT. Zij doen een extra controle op de uitgevoerde keuringen. Het NBKB mag nog wel administratieve werkzaamheden verrichten. Dit gaat bijvoorbeeld over wijziging van een eigenaar of adres. 

Overwerk

Robin Hoekstra van Bureau Scheepvaart Certificering (BSC) stelt: ‘Capaciteit om veel over te nemen is er niet. Voor de korte termijn kunnen wij bijvoorbeeld schepen die op de werf liggen helpen’. Er komen inmiddels veel aanvragen bij BSC binnen, de telefoon staat niet stil. ‘Alle verloven zijn ingetrokken en we doen wat we kunnen, we werken ‘s avonds en in het weekend. We willen niet dat de sector plat komt te liggen.’

Hoekstra vertelt dat het bureau prioriteit toekent aan de uit te voeren inspecties. “Hierdoor kunnen we, denk ik, op korte termijn het een en ander opvangen. Op lange termijn is dit geen oplossing en daar moeten we met het ILT over nadenken.”

Moeilijk 

Een woordvoerder van een van de klassenbureau DNV zegt desgevraagd dat ze weleens binnenvaartschepen certificeren die niet onder klasse vallen. Ze werven echter niet actief in die markt en gaan dat nu ook niet doen. ‘Wij doen het certificeren in de binnenvaart op beperkte schaal. Wij missen de historische informatie over de schepen die we zouden overnemen en kunnen dat daardoor niet eenvoudig overnemen.’ 

Dit bureau blijkt activiteiten als diktemetingen uit te besteden onder meer aan het NBKB. Dat onderdeel is naar verwachting wél door andere bedrijven over te nemen. ‘Ons lopende werk komt niet in gevaar.’ 

NBKB

‘We zijn hier druk om alles op orde te maken’, zei directeur NBKB Johan Schot 27 oktober. ‘Een van de eisen van ILT is geaccrediteerd zijn, dat zijn wij tijdelijk niet. Wij kregen maandagmiddag pas te horen dat er iets mis was en tweeënhalve dag later waren we ineens geschorst. Koud op ons dak dus.’ Dat bleek toch anders in elkaar te steken volgens de RvA. Inmiddels is Schot niet langer directeur bij het NBKB.

De RvA gaf een schriftelijke reactie antwoord op vragen: ‘De RvA beoordeelt jaarlijks de instellingen die inspecteren, waaronder het NBKB. Bij een beoordeling kunnen afwijkingen worden geconstateerd. De betreffende instelling krijgt de kans om elke afwijking te herstellen’, zoals beschreven in de RvA beleidsregel BR004 (https://www.rva.nl/documenten/beleidsregel-afwijkingen-en-corrigerende-maatregelen/). De instelling maakt zelf een plan hoe zij de afwijking corrigeren en verbeteren en hoe zij gaat voorkomen dat er in de toekomst weer soortgelijke afwijkingen ontstaan.

Binnenvaart de dupe

Uiterlijk binnen vijf maanden na de beoordeling moet zij de afwijkingen hebben hersteld. Helaas bleek dat NBKB de eerder geconstateerde afwijkingen niet binnen de gestelde vijf maanden volgens dit proces had hersteld. De RvA woordvoerster weerlegt hier mee dan ook de uitspraak van Schot dat het bureau pas maandagmiddag 23 oktober te horen kreeg dat er iets mis was.

Schippers waar het schip nog in onderzoek was bij NBKB of waar het plan was dit schip in de komende maanden bij het NBKB aan te bieden voor onderzoek wordt aangeraden zich te melden bij de andere keuringsinstanties. ‘Het streven is om de scheepvaart op een veilige manier door te laten varen’, stelt Harbers. ‘Daarnaast zullen de komende maanden worden gebruikt om (onafhankelijk van accreditatie van het NBKB) te werken aan een duurzaam stelsel voor de binnenvaart.’ 

Certificering schiet te kort

Eerder waren er al problemen in de deelsector zeilchartervaart met certificering. Eind september publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid een rapport over ongelukken in de zeilchartervaart. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat het toezicht op die deelsector faalt. Daarnaast bleek er volgens de OVV nogal wat mis te zijn met de inspectiesystematiek, de werkwijze van de RvA en de ILT en de communicatie tussen beide instanties. 

Begin dit jaar rapporteerde de ILT na eigen onderzoek dat in veel sectoren grote twijfels bestaan of certificaten voor veiligheid en kwaliteit wel terecht worden afgegeven. De ILT houdt toezicht op 35 stelsels waarvoor veiligheidscertificaten worden uitgegeven. Dat bleek uit een tussenrapportage van de ILT waar 6 van de 35 certificeringsstelsels zijn onderzocht.

Binnen die sectoren ziet de ILT erop toe dat producten, apparaten en diensten aan de wettelijke eisen voldoen. Het toezicht gebeurt op afstand, want de ILT besteedt veel van haar taken uit aan private certificeringsinstellingen die onder toezicht van de RvA staan in opdracht van ILenT.

Auteur: Evert Bruinekool