Lassen voor de nucleaire sector

Delmeco startte 29 jaar geleden als een technisch adviesbureau. Nadat het later ook actief werd in constructie en automatisering, groeide het exponentieel. Installaties van de Zeeuwse machine bouwer lossen schepen met petrochemische middelen op haventerminals en tanken cruiseschepen in de Cariben op open zee. Op dit moment neemt een opdracht voor een opslagsysteem voor nucleair afval veel tijd en mankracht in beslag.  

Twee grote stalen kraanliggers van 24 meter vullen de werkplaats van Delmeco in Goes. De 10,5 ton wegende mastodonten zijn onderdeel van toekomstige bovenloopkranen die dienst gaan doen in het Multifunctioneel Opslaggebouw (MOG) van radioactief afvalverwerker COVRA in Nieuwdorp. Het opslaggebouw voor nucleair afval, bestaande uit dikke betonnen muren en betonnen daken, is ontworpen voor een levensduur van ten minste honderd jaar. Alle bewegende onderdelen in het gebouw worden geconstrueerd door Delmeco dat eerder al de Waste Transfer Unit (WTU) voor NRG in Petten bouwde, een systeem dat wordt ingezet om nucleair afval in te pakken en vervoersklaar te maken. De bovenloopkranen en andere constructies worden ingezet om het uit Petten aangeleverde radioactief afval zonder tussenkomst van mensen op te slaan. 

De constructie van de bovenloopkraan is voorzien van diverse ingenieuze mechanismes die in werking treden als bepaalde functionaliteiten het begeven. Op deze manier wordt voorkomen dat systemen blokkeren in het opslaggebouw. Menselijke interventie is immers niet mogelijk door het gevaar van de nucleaire straling.

Van drie naar één lasrups

Erwin Luitwieler, lascoördinator bij Delmeco, wijst op een liggende lasnaad over de volledige lengte van de stalen constructie. ‘Deze las hebben we speciaal voor deze kraan, waar we er in totaal drie van bouwen, laten certificeren. Voorheen werd de verbinding handmatig gemaakt door drie rupsen op elkaar te lassen. Door hier één las van te maken is de vervorming beheersbaar, is de kwaliteit hoger en boeken we ook nog tijdwinst.’ Voor deze las, waarbij een lastrekker wordt ingeschakeld, wordt het onderdeel in een hoek van 45 graden gepositioneerd. Hierdoor ontstaat een symmetrische las wat voorkomt dat het smeltbad wegzakt. ‘Handmatig lassen is bij dit proces onmogelijk’, legt Luitwieler uit.

De lascoördinator wijst ook op de aangelaste plaatjes waarvan alles afgebraamd en deels afgerond (R2) zijn zodat de toekomstige coating beter hecht. ‘Het snijwerk besteden we allemaal uit, maar het afronden gebeurt handmatig. Sommige stukken moeten juist niet afgerond worden. Het is praktischer dit werk niet uit te besteden.’

Gevarieerde projecten voor diverse sectoren

De bovenloopkraan symboliseert het gevarieerde (las)werk van Delmeco waar nagenoeg geen project identiek is. Delmeco Raadgevend Ingenieursbureau en Delmeco Projecten zijn actief in engineering, uitvoering, onderhoud op het gebied van werktuigbouwkunde, elektrotechniek en industriële automatisering. Het werkt voor een brede waaier aan sectoren, van nucleaire-, tot petrochemie- en de voedingsmiddelenindustrie. Luitwieler omschrijft Delmeco als een ‘klantgerichte machinebouwer.’ 

Het gaat dan specifiek om Delmeco Projecten, één van de bedrijfsonderdelen van de Delmeco Group. Het bedrijf werd in 1996 opgericht, aanvankelijk als advies- en ingenieursbedrijf gericht op elektrotechniek en had een handvol mensen in dienst. ‘Wij deden het ingenieurswerk voor klanten die vervolgens aan andere leveranciers de opdracht gaven voor de realisatie’, vertelt directeur Raymond Potters.

Ontstaansgeschiedenis lasactiviteiten

Het afzonderlijke ingenieurswerk bracht veel en omslachtig communicatiewerk met zich mee. ‘Het constructiebedrijf, dat voor het project was ingeschakeld, had bijvoorbeeld vragen bij de tekeningen en via de klant kwamen deze vragen bij ons terecht’, vervolgt Potters die 27 jaar gelden als ingenieur startte bij het bedrijf. 

Om de lijnen in te korten, startte het technisch adviesbedrijf ook met eigen werktuigbouwkundige-, elektrotechnische- en automatiseringsactiviteiten. Aanvankelijk werden stukken ingekocht en ter plaatste geassembleerd en was Delmeco Projecten als uitvoerende tak naast Delmeco Raadgevend Ingenieursbureau een feit’ ‘Na verloop van tijd zijn we ook zelf gaan lassen’, vervolgt Potters die beide bedrijfsactiviteiten aanstuurt. 

Door de aanvullende constructie- en automatiseringsactiviteiten groeide Delmeco al snel uit zijn jasje. In 2016 volgde een verhuizing naar een nieuwe, grotere site met werkplaats en kantoorruimte op het bedrijventerrein van Goes. Inmiddels werken er ruim vijftig mensen bij Delmeco Raadgevend Ingenieursbureau en Delmeco Projecten waaronder een vaste groep van vijf lassers.

Lassers ook monteur en installateur

Op piekmomenten kan het aantal lassers oplopen tot tien en worden inleners ingeschakeld. ‘Maar het is ook niet zo dat onze lassers alleen maar lassen. We hebben vaak grote projecten waar op het ene moment veel laswerk is en op het andere moment geassembleerd of gemonteerd moet worden. Daarvoor worden onze lassers dan ook ingeschakeld.’ 

Ook in het laswerk zit veel variatie. ‘We lassen staal tot 150 mm dik, RVS met een dikte van 1 tot 30 millimeter en aluminium van 3 tot 20 millimeter’, geeft de lascoördinator enkele voorbeelden. Alhoewel sommige lassers hun specialiteit hebben, zijn de meeste allround gevormd. ‘Hierdoor zijn ze ook onderling uitwisselbaar en kunnen we afwezigheid door ziekte of vakanties beter opvangen’, zegt hij.

Normen en certificering steeds belangrijker

Potters heeft de wereld van de machinebouw het voorbije decennium sterk zien veranderen. Hij noemt vooral de opkomst van normeringen als een belangrijke trend met veel impact. Ook op het gebied van lastechniek ‘Bij veel klanten neemt de kennis op het gebied van lastechniek af waardoor de beslissingnemers steeds meer steunen op normeringen en certificaten zien als kwaliteitskeurmerk.’

Om deze reden heeft de machinebouwer zich vier jaar geleden voor enkele processen gecertificeerd. Als eerste werd het bedrijf gecertificeerd voor de EN ISO 3834 norm en later volgende de algemene EN 1090 norm tot executie klasse drie voor zowel staal, RVS en aluminium. Niet alleen Delmeco Projecten werd gecertificeerd, maar ook Delmeco Raadgevend Ingenieursbureau voor het ontwerpdeel, een combinatie die je niet veel tegenkomt in Nederland. ‘Sommige klanten vragen bijvoorbeeld de hoogste executieklasse, terwijl dat helemaal niet nodig is en het kosten enorm doet stijgen. Met ons ingenieursbureau kunnen we hierin adviseren en zoeken we samen met de klant naar een optimaal ontwerp’, verklaart Potters. 

Op moment van interview is het bedrijf druk bezig met de opdracht van COVRA, een project waar vanaf engineering tot productie en montage ruim vier jaar in gaat zitten en waar over de jaren heen gemiddeld tien mensen aan werken. ‘Alleen al in het lassen van de bovenloopkranen gaat duizenden werkuren zitten’, vertelt Luitwieler die als monteur werktuigbouwkunde twintig jaar geleden bij het bedrijf startte. De HBO’er groeide door naar meewerkend voorman, technicus W en verdeelt nu zijn tijd als Projectleider en lascoördinator. Daarnaast is hij ook elektrotechnisch en hydraulisch onderlegd.

Slangentoren voor lossen schepen

Een andere grote, lopende opdracht is de bouw van een ‘slangentoren’ voor een petrochemische terminal in Gent. Het gaat om een constructie met slangen waarmee petrochemische schepen gelost worden die in de haven aanmeren. ‘Veel petrochemische en ook olieterminals gebruiken een systeem met swivels, maar dit is gevoeliger voor schade en lekkage dan ons slangensysteem’, vertelt Potters. 

De slangen worden met kranen, eveneens door Delmeco gefabriceerd, aan het schip gekoppeld. ‘De composiet slangen kunnen de deining van het schip opvangen’, verklaart de directeur het systeem dat door Delmeco uitgedokterd werd en hen bestellingen over de hele wereld bezorgde. ‘Het is begonnen met een installatie voor Vesta Terminals Vlissingen, maar inmiddels hebben we ook systemen afgeleverd in Rotterdam, Afrika en Azië’, zegt hij. 

Sinds een jaar wordt een afgeleide variant van slangentoren ook ingezet voor het tanken van cruiseschepen in de Cariben. ‘Een bunkerschip is uitgerust met een Hose Handling Crane van ons en kan op zee aankoppelen om het cruiseschip van brandstof te voorzien, tegenwoordig vaak LNG in plaats van stookolie.’ 

‘Gebrek aan vakmensen biedt ook groeikansen’

Met de huidige opdrachten is de orderportefeuille van Delmeco voor het komende jaar goed gevuld. Potters spreekt van een ‘onzeker economisch klimaat’ door de ­geopolitieke spanningen in de wereld, maar heeft desondanks veel vertrouwen in de toekomst. ‘Het is tegenwoordig enorm lastig om vakmensen te vinden, waardoor bedrijven engineering en onderhoud steeds vaker uitbesteden. Dit gegeven en het hebben van goede vakmensen is een business case op zich.’ 

Doordat het bedrijf bovendien actief is in verschillende sectoren kan het tegen een stootje. ‘Als het in het ene segment slechter gaat, gaat het in het andere segment soms beter’, aldus Potters. Hij noemt het voorbeeld van de opdrachten in de opslag van nucleair afval, een activiteit die momenteel zeer perspectiefvol lijkt. ‘Jaren geleden had nucleaire energie een negatieve bijklank. Momenteel wordt het door de meeste politieke partijen in Nederland omarmt als energiebron om van de fossiele brandstoffen af te komen.’ 

De directeur ziet dan ook mogelijkheden om de komende jaren verder te groeien. ‘Doordat Marine Systems, een ander onderdeel van de Delmeco Group, binnenkort verhuist naar een andere Delmeco Group locatie, ontstaat er ook meer fysieke ruimte voor extra groei op termijn’, besluit hij.