Regionale maatregelen tegen netcongestie lijken aan te slaan

In de Flevopolder, Gelderland en Utrecht zijn vorig jaar extra maatregelen genomen om de dreigende overbelasting van het elektriciteitsnet te beperken. In de Flevopolder en Gelderland is het vooruitzicht op nieuwe netaansluitingen richting 2030 inmiddels verbeterd. Aangescherpte berekeningen tonen aan dat de verwachte vraag naar stroom lager ligt dan eerder gedacht, terwijl regionale maatregelen hun eerste effect beginnen te laten zien.

In Utrecht blijkt de vraag eveneens lager dan in eerdere ramingen tot 2029, maar de uitbreiding van het netwerk loopt daar vertraging op. Daardoor blijft de druk op het net groot en zijn aanvullende maatregelen op korte termijn nog steeds noodzakelijk.

Deze eerste berekeningen laten zien dat de regionale maatregelen effectief zijn. Zo worden generatoren en batterijen ingezet en warmtekrachtcentrales langer opengehouden. Ook het zwaarder belasten van het stroomnet en complexe, technische oplossingen dragen hieraan bij. Extra aandacht is nodig voor bedrijven om flexibeler met het stroomnet om te gaan via nieuwe contracten.

Minister Hermans, Klimaat en Groene Groei: ‘Nederlandse huishoudens, bedrijven en organisaties verduurzamen in hoog tempo. Dat is goed nieuws voor de energietransitie en maakt Nederland minder afhankelijk van het buitenland, maar legt tegelijkertijd een grote druk op het stroomnet. Het is bemoedigend om nu te zien dat de effecten van onze gezamenlijke inspanningen met provincies en netbeheerders zichtbaar worden. We zijn er nog niet, maar dit geeft vertrouwen dat de aanpak werkt en motiveert om door te gaan.’

Netuitbreidingen Utrecht grootste knelpunt

Ondertussen wordt hard gewerkt aan uitbreidingen van het stroomnet. Het gedeelte van het Nederlandse stroomnet in Utrecht, Gelderland en de Flevopolder is uniek omdat het sterk verbonden is met elkaar. In de provincie Gelderland en in de Flevopolder zijn die netuitbreidingen volgens planning in 2030 klaar. De nieuwe berekeningen laten zien dat de overbelasting van het stroomnet in die provincies dan afneemt. Daarmee ontstaat ruimte om lokaal en stapsgewijs partijen van de wachtlijst aan te sluiten. In de provincie Utrecht duurt de uitbreiding van het stroomnet langer dan gedacht. Hierdoor moeten pieken op het stroomnet tot 2033 opgevangen worden. De overbelasting loopt tussen 2029 en 2033 ook nog wat verder op. De maatregelen die in april 2024 zijn genomen zijn daarmee onveranderd hard nodig.

Ook landelijke maatregelen gaan helpen

Naast de regionale maatregelen wordt ook aan landelijke maatregelen gewerkt, waarbij huishoudens en kleine bedrijven gestimuleerd worden om slimmer gebruik te maken van het stroomnet. Met een aangepast nettarief wordt het goedkoper om stroom buiten de piekuren (16-21uur) te gebruiken. Deze maatregelen starten in 2028. Aanvullend wordt een plan uitgewerkt dat op korte termijn meer ruimte en flexibiliteit in het bestaande stroomnet mogelijk maakt.

Het ministerie van KGG en netbeheerders blijven samenwerken aan de maatregelen en houden in de gaten wat de effecten zijn, zodat snel bijgestuurd kan worden als dat nodig is. Daarnaast worden de nieuwe inzichten en maatregelen waar dat mogelijk is ook in andere regio’s toegepast.