Importdeal EU-VS voorkomt handelsoorlog, maar pakt zwaar uit voor industrie

De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben op het nippertje een handelsakkoord bereikt. Daarmee is een dreigende tariefsverhoging van dertig procent van tafel. In plaats daarvan geldt nu een algemeen Amerikaans importtarief van vijftien procent op producten uit de EU. Voor sectoren als staal, aluminium en de auto-industrie blijft de impact echter fors.

De deal werd aangekondigd na een ontmoeting tussen Donald Trump en Ursula von der Leyen op Trumps golfresort in Schotland. De Amerikaanse president noemde het akkoord ‘de grootste deal ooit gesloten’. Hoewel er op veel vlakken nog onduidelijkheid is, biedt het nieuwe basistarief van vijftien procent tenminste duidelijkheid na maanden van onzekerheid.

De kern van het akkoord is een uniform tarief van vijftien procent op vrijwel alle Europese exportsectoren. Dit geldt onder meer voor auto’s, halfgeleiders en geneesmiddelen. Volgens von der Leyen gaat het om een “all-inclusive” tarief zonder bijkomende heffingen of stapeling, wat bedrijven duidelijkheid moet geven voor de middellange termijn.

Voor de Europese auto-industrie betekent dat een verlaging ten opzichte van het tijdelijke tarief van 25 procent dat eerder dit jaar werd ingevoerd, al blijft het tarief hoger dan de situatie vóór april. Ook voor andere sectoren is het nieuwe tarief een compromis: beter dan de eerder aangekondigde verhoging naar dertig of zelfs vijftig procent, maar voor veel bedrijven nog steeds een lastige kostenpost.

Demissionair premier Dick Schoof zegt op X dat Nederland voor ruim vijftig miljard euro aan goederen naar de VS exporteert per jaar. ‘Uiteraard waren geen tarieven beter geweest, maar deze overeenkomst brengt meer duidelijkheid voor onze bedrijven en meer stabiliteit op de markten. Het is nu zaak om de afspraken zo snel mogelijk uit te werken.’ Ondernemersorganisatie VNO-NCW is blij dat er een einde komt aan de onzekerheid voor bedrijven, maar noemt het nieuwe tarief ‘een pijnlijke maatregel voor ondernemers’.

Staal en aluminium blijven buiten schot

De zwaarst getroffen sectoren lijken opnieuw staal en aluminium. Deze producten vallen niet onder het nieuwe 15-procenttarief, maar blijven onder de eerder ingevoerde vijftig procent vallen. Von der Leyen sprak wel over het invoeren van een quotasysteem en het verlagen van tarieven op termijn, maar concrete aantallen zijn nog niet bekend. Daarmee blijven deze sectoren ook onder het nieuwe akkoord zwaar geraakt.

Volgens de Commissie blijft overcapaciteit op de wereldmarkt het probleem, en willen de EU en VS samenwerken aan eerlijke concurrentie.

Strategische goederen

Voor een reeks strategische goederen hebben beide partijen een zogeheten “zero-for-zero”-regeling afgesproken. Hierbij gelden geen importtarieven aan weerszijden. Het gaat onder meer om vliegtuigen en onderdelen, bepaalde chemische stoffen, generieke geneesmiddelen, apparatuur voor chipproductie, agrarische producten, grondstoffen en kritieke mineralen. De lijst moet de komende tijd verder worden uitgebreid.

Naast tarieven bevat het akkoord ook afspraken over strategische samenwerking. Zo zal de EU haar import van Amerikaanse LNG, olie en kernbrandstoffen fors uitbreiden om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Ook zullen Amerikaanse AI-chips worden ingezet in Europese productielocaties. De Europese Commissie spreekt van ‘meer voorspelbaarheid voor bedrijven’ en een ‘duidelijk effect op de winstmarges’ dankzij directe tariefverlichting.