Ondernemerszaken: Van missie en visie tot strategie-ontwikkeling

In dit artikel nemen we de mkb-ondernemer mee in mogelijkheden om de missie, visie en strategie op een praktische manier beknopt vast te stellen met de A3- of de Golden Circle-methode.

Het mkb-metaalbedrijf werkt doorgaans vanuit passie en vakmanschap. Als we een ondernemer vragen waar de focus op ligt en wat de ondernemer onderscheidend maakt van de rest, volgt vaak het volgende antwoord: ‘Kwaliteit, betrouwbaarheid en we kunnen goed luisteren naar de klant.’ Grotere bedrijven werken vaker vanuit een heldere missie en visie en focussen zich daarbij op het behalen van duidelijke doelstellingen. Het hebben van een duidelijke focus, maakt het mogelijk om te werken aan verbetering en optimalisatie, het verhogen van de toegevoegde waarde, het werven van beter passende opdrachtgevers, maar ook voor het boeien en binden van medewerkers. 

Missie: waarom bestaan we?

De missie van een bedrijf is het fundament. Het beschrijft het bestaansrecht, de kernwaarden en de bijdrage aan klanten en samenleving. Voor een metaalbedrijf zou een missie als volgt kunnen luiden: ‘Bij ons metaalbedrijf streven wij er elke dag naar om industriële partners in Nederland te voorzien van hoogwaardige metalen onderdelen, geproduceerd met vakmanschap, precisie en toewijding. Wij geloven dat echte kwaliteit begint met luisteren: wij verdiepen ons in de wensen van onze klanten, denken mee in oplossingen en leveren maatwerk dat écht past.’

‘Gedreven door onze passie voor metaalbewerking combineren we traditioneel vakmanschap met moderne technieken. Onze betrouwbaarheid zit niet alleen in het nakomen van afspraken, maar ook in het bouwen van langdurige relaties gebaseerd op vertrouwen, open communicatie en constante kwaliteit. Wij zijn trots op ons ambacht, en nog trotser wanneer onze klanten op ons kunnen bouwen – vandaag, morgen en in de toekomst.’

Deze missie richt zich op:

• Voor wie werken wij? Bijvoorbeeld industriële klanten, vaak OEM’s (Original Equipment Manufacturers) of toeleveranciers.
• Wat doen wij? Zoals het leveren van producten, maar ook denken in oplossingen (co-engineering, assemblage).
• Hoe doen wij dat? Met vakmanschap, betrouwbaarheid, flexibiliteit, en korte lijnen.
• Een sterke missie geeft richting aan medewerkers, vertrouwen aan klanten en houvast aan leiderschap in turbulente tijden.

Visie: waar willen we naartoe?

De visie bouwt voort op de missie en kijkt vooruit. Het is een inspirerend toekomstbeeld: hoe ziet het bedrijf eruit over 3 à 5 jaar? Voor een metaalbedrijf kan dat zijn:

‘In 2030 zijn wij de (regionale) koploper in slimme, duurzame metaaloplossingen, met een sterk team van vakmensen dat werkt met geavanceerde technologieën. Wij bouwen aan langdurige klantrelaties door mee te denken, te innoveren en te ontzorgen.’

Belangrijke elementen hierin zijn:

• Een duidelijke ambitie, zoals “Koploper zijn”
• Innovatie en technologie, zoals slimme oplossingen, productiviteit en digitalisering
• Menselijk kapitaal, met een sterk team en voldoende capaciteit aan vakmensen
• Duurzaamheid, zowel in inzetbaarheid van medewerkers, energie-efficiëntie, beheerst materiaalgebruik, recirculariteit van producten, e.d.

Een goede visie werkt als een kompas: het helpt bij het maken van keuzes in investeringen, personeelsbeleid en marktbenadering.

Strategiebepaling: de route van missie naar uitvoering

Hierin kunnen we kiezen in verschillende methoden. Wat goed en praktisch wordt ervaren in de afgelopen jaren zijn de zogenaamde A3 methode en de zogenaamde Golden Circle-methode. Op beide zullen we ingaan.

A3-methode

De A3-methode verwijst naar het formaat papier dat word gebruikt. Het helpt bij het concreet maken van missie en visie in strategische acties. De volgende stappen vormen samen de basis voor een heldere strategie:

Stap 1: Marktdefinitie en klantfocus
Voor wie werkt het bedrijf en wat hebben deze klanten écht nodig? Vaak is dat meer dan alleen een stuk metaal.

Stap 2: Waardepropositie
Wat is onze toegevoegde waarde? Waar verdienen we geld mee?

Stap 3: Kernactiviteiten en competenties
Welke kernactiviteiten, zoals bewerkingen of activiteiten voeren we uit? En wat doen we niet? En welke competenties hebben we daarvoor nodig?

De voordelen van deze A3 methode zijn:

• Compact & overzichtelijk
• Maakt missie / visie praktisch
• Stimuleert teambetrokkenheid
• Helpt om van strategie naar actie te gaan

Resultaat: Iedereen in het bedrijf begrijpt de koers én zijn eigen bijdrage eraan.

Golden Circle

De Golden Circle is een identiteitsgedreven model dat vertrekt vanuit het waarom van de organisatie, gevolgd door hoe en wat.Golden Circle-structuur:

1. WHY – Waarom doen we wat we doen? (Missie / drijfveer);

2. HOW – Hoe doen we het op onze manier? (Unique Selling Points, cultuur)

3. WHAT – Wat leveren we concreet? (Product of dienst)

Uitgangspunt is: “Mensen kopen niet wat je doet, maar waarom je het doet.” (Simon Sinek)

Waarom werkt dit goed voor een mkb-­metaalbedrijf?

• Het brengt passie en cultuur naar boven
• Het helpt bij marketing, positionering en werving
• Het versterkt klantbinding en merk­identiteit

Resultaat: Deze aanpak helpt het bedrijf zich te onderscheiden in een markt waar ‘metaalbewerking’ op zich niet uniek is. Het waarom raakt de emotie van de klant.

Strategische thema’s voor de komende 3–5 jaar

Op basis van bovenstaande, kan een mkb-metaalbedrijf strategische thema’s benoemen die de komende jaren centraal staan. Hier zijn enkele voorbeelden:

1. Risicobeheersing en continuïteit
2. Klantgerichtheid en partnerships
3. Sociale innovatie gericht op personeel-­ontwikkeling, vakmanschap en inzetbaarheid
4. Technische innovatie, zoals automatisering en digitalisering
5. Duurzaamheid, waaronder kwaliteits-, milieu-, Arbo- en energiemanagement, maatschappelijk verantwoord ondernemen en CSRD-rapportage.

Van strategie naar actie: de vertaalslag

Strategie is pas effectief als het wordt vertaald naar de werkvloer. Hier komt de kracht van een heldere aanpak naar voren.

Belangrijke elementen in die vertaling zijn:

• Dat het heldere SMART-doelstellingen bevat (SMART = Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden)
• Dat er duidelijke verbeterdoelen zijn vastgesteld die kunnen worden bewaakt met prestatie indicatoren per periode, bijvoorbeeld per maand of kwartaal
• Dat er concrete actieplannen zijn vastgesteld om deze doelstellingen te behalen, met daarin deadlines en verantwoordelijken om de taken op tijd uit te voeren

Zo wordt de strategie niet alleen iets voor de directiekamer, maar ook voor het hele team.

Slotbeschouwing: missie als motor, visie als kompas

Voor een mkb-metaalbedrijf is het formuleren van een missie en visie geen overbodige luxe, maar een strategisch instrument. In een wereld die sneller verandert dan ooit, biedt dit houvast, richting en inspiratie. Door deze koers systematisch te vertalen naar strategische thema’s en actiegerichte plannen, ontstaat er een wendbaar en toekomstgericht bedrijf.

Ondernemerszaken

Vraag&Aanbod en specialisten van PKM geven in deze rubriek ondernemers in de maakindustrie inzicht én praktisch tips over bedrijfsvoering. Denk aan aspecten rondom kwaliteit, normering, veiligheid en duurzaamheid. Ing. Aad Braal is senior consultant bij PKM.

Wil je meer weten over HRM binnen jouw bedrijf? Neem dan contact op met PKM via www.pkmadviesmetaal.nl