Industrie maakt zich zorgen over internationaal handelsbeleid

Van de exporterende industrie heeft 95 procent zorgen over het internationale handelsbeleid in de komende twaalf maanden. Beleid rondom importtarieven en niet-tarifaire maatregelen (zoals douaneregels of productvereisten) vinden deze bedrijven het vaakst zorgelijk voor hun export.

Veranderingen in het handelsbeleid hebben vooral gevolgen voor de omvang van de export. Dit blijkt uit de conjunctuurenquête die het CBS in mei 2025 heeft gehouden onder industriebedrijven vanaf vijf werkzame personen.

Het internationale handelsklimaat is de afgelopen maanden onzekerder geworden door importtarieven van de VS en (mogelijke) reacties daarop van de EU en China. Bijna 80 procent van de industriële bedrijven exporteert, en daarvan is 95 procent bezorgd over het internationale handelsbeleid voor de komende twaalf maanden. In maart 2023 was dit aandeel nog 41 procent. In de hout- en bouwmaterialenindustrie en in de papier- en grafische industrie maken vrijwel alle bedrijven zich zorgen over de internationale handel. In de transportmiddelenindustrie is het aandeel met zorgen het kleinst, maar ook hier vormen zij een ruime meerderheid (82%).

Importtarieven het meest zorgelijk

Van de exporterende industriële bedrijven noemt 77 procent importtarieven als een van de meest zorgwekkende aspecten van het internationale handelsbeleid voor de komende twaalf maanden. In maart 2023 was dit nog geen tien procent. Ruim 26 procent vindt niet-tarifaire maatregelen (zoals douaneformaliteiten of productvereisten) zorgelijk voor de export. En vijftien procent van de exporteurs noemt duurzaamheidsrichtlijnen of -vereisten zorgwekkend.

Exporterende bedrijven in de elektrotechnische en machine-industrie hebben het vaakst een of meerdere zorgen over het handelsbeleid in de komende twaalf maanden. Zowel importtarieven (85%) als niet niet-tarifaire maatregelen (30%) vinden deze branches relatief zorgelijk. Ook in de raffinaderijen en chemie geven ondernemers relatief vaak aan een of meerdere zorgen te hebben. Van alle industriebranches hebben zij het vaakst zorgen over handelssancties.

Gewijzigd handelsbeleid vaak gevolgen voor export

Slechts acht procent van de exporterende industriële bedrijven verwacht dat veranderingen in het handelsbeleid géén invloed gaat hebben op hun export. In maart 2023 was dit nog 47 procent. Als een bedrijf wel gevolgen verwacht, dan is dat bij veertig procent vooral een verandering in de omvang van de export. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van maart 2023 (23%). Daarnaast geeft negen procent aan dat veranderd handelsbeleid vooral invloed heeft op hun prijzen.

De elektrotechnische en machine-industrie ervaart relatief het vaakst gevolgen van een veranderd handelsbeleid. Hier geeft zestig procent van de exporterende bedrijven aan dat de omvang de export zal veranderen. Bedrijven in de transportmiddelenindustrie veranderen het vaakst van exportmarkten vanwege veranderd internationaal handelsbeleid. De omvang van hun export verwachten zij daarentegen het minst vaak te veranderen van alle bedrijfstakken.