De industrie in Nederland krijgt meer ruimte om te verduurzamen, maar ondernemersorganisaties blijven zich zorgen maken over de hoge energiekosten. Dat blijkt uit de reactie van VNO-NCW en MKB-Nederland op de Kamerbrief van minister Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) over klimaat, energie en industrie. Hoewel de minister volgens hen belangrijke stappen zet tegen het ongelijke speelveld, blijven hoge energietarieven en heffingen een zware last voor bedrijven.

Minister Hermans neemt volgens VNO-NCW en MKB-Nederland verstandige maatregelen om de concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven te verbeteren. Zo kunnen bedrijven tot 2027 gebruik blijven maken van de Indirecte Kosten Compensatie (IKC), vergelijkbaar met regelingen in buurlanden. Ook wordt de energiebelasting verlaagd, waar met name mkb-maakbedrijven van profiteren.
Daarnaast wordt de geplande plasticheffing teruggedraaid, al moet hier voor augustus nog een alternatieve dekking voor gevonden worden. De verlichting van de CO2-heffing is eveneens een stap vooruit. ‘Dit is ook weer een heffing die alleen Nederland boven op het Europese ETS-systeem toepast,’ aldus de ondernemersorganisaties. Ze benadrukken het belang van verdere gesprekken over alternatieven voor deze nationale belasting.
Energiekosten blijven knelpunt
Ondanks de aangekondigde maatregelen blijven de hoge energiekosten een groot probleem. Het kabinet ziet af van de VCR-regeling, een korting die buurlanden wel inzetten voor grootverbruikers van elektriciteit. Generieke maatregelen om de nettarieven voor huishoudens, mkb en industrie te verlagen, blijven eveneens uit.
‘Juist met de nettarieven loopt Nederland zwaar uit de pas,’ stellen VNO-NCW en MKB-Nederland, verwijzend naar plannen in Duitsland en België om tarieven verder te verlagen. Wel blijft het kabinet volgens hen in gesprek over oplossingen richting Prinsjesdag. De ondernemersorganisaties spreken van ‘een uitgestoken hand’ en geven aan hierover verder in gesprek te gaan.
Tegelijkertijd zijn er middelen uit het Social Climate Fund beschikbaar om kwetsbare huishoudens en mkb’ers te ondersteunen. Wel waarschuwen de ondernemers dat een verhoging van de waterlasten bedrijven kan belemmeren bij de overstap naar circulair watergebruik.
Investeringen in verduurzaming
Het kabinet zet in op een forse uitbreiding van CO2-opslag, een belangrijke optie voor bedrijven die nog niet op andere manieren hun uitstoot kunnen verlagen. Ook wordt het aantrekkelijker gemaakt om groene waterstof te produceren en te gebruiken, onder andere via subsidies en normeringen.
Voor verdere verduurzaming wordt opnieuw acht miljard euro beschikbaar gesteld via de SDE++-regeling. Om netcongestie tegen te gaan, wil het kabinet procedures voor netuitbreiding verkorten en flexibel elektriciteitsgebruik stimuleren.
Lasten rond mobiliteit nemen toe
Op het gebied van mobiliteit zijn de reacties gemengd. Het kabinet wil elektrische voertuigen betaalbaarder maken, maar voert tegelijkertijd aanvullende heffingen in op fossiele bedrijfsauto’s. Volgens VNO-NCW en MKB-Nederland zijn de maatregelen om elektrisch rijden aantrekkelijker te maken onvoldoende.
‘Met de daarbij aanvullende normering op zakelijke leaseauto’s zullen werkgevers naar verwachting meer kwijt zijn aan mobiliteit, zelfs als zij de overstap maken naar elektrische voertuigen,’ aldus de ondernemers. De stapeling van maatregelen, zoals CO2-registratie en milieuzones, maakt mobiliteit bovendien duurder en complexer. VNO-NCW en MKB-Nederland gaan de effecten van de nieuwe regels verder onderzoeken, met als uitgangspunt dat mobiliteit simpel, betaalbaar en toegankelijk moet blijven.